یکی از درختان جذاب خانواده گلسرخیان Rosaceae درخت گلابی است که نام علمی این درخت Pirus Communis است و با نام لاتین Pear شناخته می شود و به نظر می رسد که جزو درختان بومی مناطق غربی آسیا و یا حتی مناطق شرقی اروپا است و در زمره درختان بلند قامت قرار دارد به طوری که ارتفاع آن تا ده متر هم می رسد این درخت جذاب دارای گل هایی زیبا به رنگ سفید و صورتی است که در فصل بهار ظاهر می شود و بسیار خوش عطر هستند برگ های درخت گلابی دارای سطحی صاف و حاشیه ای دندانه مانند هستند
درخت گلابی دارای میوه هایی بسیار لذیذ با بافت گوشتی و طعمی شیرین تا ترش و شیرین است که در فصل گرم تابستان به بازار عرضه می شود و در بین مردم طرفداران زیادی دارد و از این حیث دارای بازار فروش فوق العاده زیادی است البته باید بیان نمود که میوه گلابی به دلیل بافت نرم و گوشتی دارای قابلیت انبار داری بسیار کمی است از این رو بهتر است پس از برداشت مستقیم به بازار عرضه شود و به صورت تازه خوری مصرف گردد، می توان گفت که درخت گلابی یکی از درختان پربازده است که می تواند گزینه مناسبی برای افرادی که به باغداری علاقه دارند باشد.
اما توجه کنید میزان باردهی درختان گلابی مانند سایر درختان میوه ممکن است توسط عوامل متعددی محدود شود که برای افزایش میزان باردهی بایستی این عوامل را شناسایی کنید و در جهت رفع آنها برایید برای این منظور تا انتهای مقاله با ما باشید
آفات و بیماری های درخت گلابی
درختان گلابی مانند هر درخت میوهی دیگری ممکن است مورد حمله آفات و بیماریهای مختلفی قرار بگیرد که این آفات و بیماری های مختلف میزان باردهی این درختان را به مقدار بسیار زیادی کاهش خواهند داد و باعث کاهش سود دهی باغ گلابی خواهند شد بنابراین اگر می خواهید یک باغ گلابی اقتصادی و پر سود با درختانی سالم و پر بار داشته باشید بایستی آفات مهم و بیماری های خسارت زای درختان گلابی را بشناسید تا بتوانید به موقع آنها را کنترل کنید و مانع از افزایش خسارت آنها شوید
از جمله بیماری های مهم درختان گلابی می توا به بیماری آتشک سیب و گلابی، لکه سیاه گلابی و زوال گلابی اشاره نمود و آفات این درخت شامل انواع کنه ها، شته ها، سنک گلابی، کرم سفید ریشه، کرم جگری، پر طاووسی گلابی و پسیل گلابی است که در این مقاله پسیل گلابی را به عنوان یکی از مهم ترین آفات درختان گلابی به طور کامل شرح خواهیم داد
پسیل گلابی
پسیل گلابی حشره ای است با نام علمی که به دلیل ترشح ماده ای شیرین از بدن خویش به نام عسلک گلابی نیز معروف است و بایستی بیان نمود که مهم ترین آفت گلابی در ایران به شمار می رود این آفت نخستین بار در سال 1832 در ایالت کانکتیکات آمریکا در روی گلابی مشاهده شده است که پس از آن در سال 1939 در ایالت واشنگتن در باغ های گلابی شیوع یافته و به نظر می رسد که از آمریکا به همراه محموله های مختلف به سایر نقاط مختلف دنیا از جمله ایران گسترش یافته است که امروزه این آفت موجب ایجاد خسارت های هنگفت در باغ های گلابی در نقاط مختلف کشور می گردد.
به نظر می رسد که گلابی تنها میزبان اصلی این آفت است و فقط در روی درختان گلابی خسارت ایجاد می کند و در سایر درختان هنوز خسارتی از تغذیه این آفت گزارش نگردیده است گرچه ممکن است گاهی به عنوان میزبان ثانویه از درختان دیگر مانند سیب استفاده کند اما به آنها آسیب جدی وارد نخواهد کرد
مرفولوژی مراحل مختلف زندگی پسیل گلابی
پسیل گلابی یکی از حشرات مکنده است که با مکیدن شیره گیاهی موجب تضعیف درختان گلابی می شود و مانند سایر حشرات دارای مراحل مختلفی در سیکل زندگی خویش است به طور کلی پسیل دارای سه مرحله رشدی در سیکل زندگی خویش است که ریخت شناسی هر مرحله را به اختصار بیان خواهیم نمود
مرحله تخم
اولین مرحله از زندگی هر حشره ای با تخم آغاز می شود و سیکل زندگی پسیل گلابی نیز با تخم آغاز می شود که این آفت معمولا تخم های خود را در دسته های 50 عددی، به شکل دانه های برنج می گذارد که این دسته های تخم ممکن است به صورت ساده و یا مارپیچ در روی برگ ها و یا گلبرگها قرار داده شود البته این حشره ممکن است گاهی به صورت تخم گذاری انجام دهد اندازه هریک از این تخم ها حدودا 3/0 میلیمتر است.
مرحله پوره
پس از مرحله تخم مرحله پوره شروع می شود که به نوازد حشرات اطلاق می شود و پوره پسیل گلابی حدود 3 میلیمتر طول دارد و به رنگ نارنجی دیده می شوند البته در روی بال جلویی پوره ها در سنین آخر که آماده تبدیل شدن به حشره کامل هستند لکه های تیره رنگی دیده می شود
حشره کامل
پوره های پسیل گلابی پس از مدت کوتاهی تغذیه که ممکن است 20 روز طول بکشد تبدیل به حشرات کامل می شوند که حشرات بالغ به دو شکل دیده می شوند حشرات بالغ زمستانی و حشرات بالغ تابستانی که از لحاظ اندازه و رنگ با یکدیگر متفاوت هستند به طوری که حشرات بالغ زمستانی کوچکتر و حدودا 2 میلیمتر هستند در حالی که حشرات بالغ تابستانی بزرگتر و به طول حدودا 2.5 میلیمتر دیده می شوند
بدن حشرات کامل پسیل گلابی کشیده مانند است که به رنگ نارنجی با نوارها و یا رگه های سیاه دیده می شود و دارای بال هایی تقریبا غشایی هستند
زمستان گذرانی پسیل گلابی
پسیل گلابی برای بقا و راه یافتن به فصل بعدی به صورت حشرات کامل در روی برگ های ریخته شده پای درختان و یا باقی مانده در روی درختان، داخل شکاف ها در روی تنه اصلی درختان گلابی زمستان گذرانی می کند ومشخصه حشرات بالغی که زمستان گذرانی می کنند این است که در روی بال های جلویی خود که غشایی مانند است دارای لکه هایی به رنگ تیره است
سیکل زندگی پسیل گلابی به چه صورت است
حشرات بالغ زمستانگذران پس از سپری شدن فصل سرما و آغاز بهار و افزایش دما و مساعد شدن شرایط محیطی و نیز بیدار شدن درختان گلابی از خواب زمستانی و شروع مجدد رشد به روی این درختان مهاجرت می کنند و در روی برگ ها و یا نزدیک به گلبرگها و جوانه ها تخم گذاری را به صورت دسته جات 50 تا 60 تایی آغاز می کنند که این تخم ها پس از مدتی تفریخ می شوند پوره ها یا همان نوازدهای پسیل ها که شبیه دانه های خاکشیر هستند از تخم ها خارج می شوند و شروع به تغذیه از برگ ها و گلبرگ ها و شکوفه ها می کنند و سنین پورگی پس از 20 روز تغذیه تکمیل می شود و پوره ها به حشرات بالغ تبدیل می شوند.
حشرات بالغ دارای قدرت پرواز هستند و به راحتی پراکنده می شوند و آلودگی در باغ به سرعت گسترش می یابد و حتی ممکن است توسط باد به باغ های اطراف نیز گسترش یابند چرا که این حشرات سبک بوده و به راحتی به وسیله باد جا به جا شده و شیوع می یابند
هر حشره بالغ در طی یک فصل قادر است حدود 500 تا 700 عدد تخم بگذارد که حجم بسیار زیادی پسیل گلابی تولید می شود که می توانند به یک باغ گلابی به شدت آسیب وارد نمایند و این حشره می تواند در یک سال زراعی حدود پنج نسل تولید نماید که عددی بسیار قابل توجه است
حشرات بالغ زمستان گذران در اواخر تابستان و در برخی مناطق در اواسط پاییز به وجود می آیند و زمستان را در زیر برگ ها و یا شکاف پوسته درختان به صورت حشره بالغ سپری می کنند تا در سال آینده با آغاز فصل رشد مجددا شروع به تخم ریزی و تولید نسل های جدید نمایند.
نحوه تغذیه پسیل از درختان گلابی چگونه است
پسیل از تمام قسمت های مختلف درخت گلابی شامل برگ، دم برگ، سرشاخه های جوان، حتی میوه ها تغذیه می کند به این صورت که پوره های سنین مختلف و حشرات بالغ این آفت خرطوم خود را داخل نسوج برگ و سایر قسمت های نرم درخت گلابی فرو برده و با مکیدن شیره گیاهی موجب کاهش آن گشته و این امر ضعف درخت را در پی خواهد داشت
خسارت پسیل
پسیل از آفات درجه یک گلابی در کشور محسوب می شود و در واقع بایستی گفت مهم ترین و خسارت زا ترین آفت باغات گلابی در ایران به شمار می رود و در تمام مناطق گلابی کاری کشور یافت می شود اما از آنجا که پسیل یا همان عسلک گلابی به صورت حشره بالغ زمستان را سپری می کند در مناطق گرم و خشک، قدرت بقای بیشتری داشته و در این مناطق میزان خسارت آن بسیار بیشتر و بالاتر از سایر مناطق خواهد بود.
در واقع می توان خسارت آفت پسیل را به دو گروه مستقیم و غیر مستقیم و یا خسارت اولیه و خسارت ثانویه تقسیم نمود که هر دو مورد را شرح خواهیم داد
- خسارت مستقیم و یا اولیه: خسارت اولیه در اثر تغذیه این حشره از قسمت های مختلف مانند برگ، دمبرگ، سرشاخه های جوان و حتی میوه ها به وجو می آید که موجب پیچیدگی برگ ها و کلروز ونکروزبرگ ها و پیچیدگی و خشکیدگی سرشاخه ها می شود همچنین شیره گیاهی درخت را مکیده و موجب کاهش مواد غذایی درخت و ضعف درخت می شود که تاثیر بسیار زیادی بر کاهش میزان عملکرد درختان گلابی خواهد داشت اما این تنها خسارت پسیل نیست بلکه خسارت ثانویه این آفت نیز مهم است
- خسارت غیر مستقیم و یا ثانویه پسیل: پسیل گلابی علاوه بر تغذیه و خسارت اولیه از طریق خسارت ثانویه نیز موجب ضعیف شدن درخت و کاهش عملکرد و باردهی آن می شود که خسارت های ثانویه پسیل خود به دو قسم است.
ترشح عسلک : حشرات بالغ و نیز پوره های پسیل گلابی با تغذیه از نسوج مختلف گیاهی و جذب مواد غذایی مورد نیاز خود مانند پروتئین ها و نشاسته مابقی شیره گیاهی که مکیده اند را به صورت یک ماده چسبناک که حاوی حدود 70 درصد مواد قندی است دفع می کنند به دلیل ترشح همین ماده ی چسبناک تقریبا شیرین به این آفت عسک نیز اطلاق می شود.
عسلک دفع شده توسط پسیل از طرق مختل در درختان گلابی ایجاد خسارت می کند،
- نخست عسلک تولید شده توسط پوره ها و حشرات بالغ موجب پوشیده شدن سطح برگ ها و سایر قسمت های مورد تغدیه می شود که این امر باعث کاهش فتوسنتز و تنفس درخت شده در نتیجه موجب کاهش شیره گیاهی و ضعف درخت می شود
- در درجه دوم ماده عسلک تولید شده توسط پسیل موجب جذب قارچ های بیمارگر ثانویه و ساپروفیت مولد دوده به نام فوماژین شده که این قارچ ها نیز علاوه بر تغذیه از درخت موجب کاهش سطح فتوسنتزی درخت شده که این امر موجب ضعف بیشتر درخت می شود
- از سوی دیگر عسلک های تولید شده در سطح برگ ها هنگام خشک شدن مانند ذره بین عمل کرده که موجب متمرکز شدن نور شده و در روی درختان گیاه سوزی و یا برگ سوزی ایجاد می کند.
- عسلک ها مانع از تاثیر سم بر آفت خواهد شد
- میوه های پوشیده شده با عسلک از ارزش بازار پسندی کمتری برخوردار خواهد بود
ناقل بیماری: پسیل گلابی موجب انتقال عامل بیماری مهم زوال گلابی می شود که یکی از بیماری های مهم درختان گلابی است که توسط گروهی از فیتوپلاسماها ایجاد می شود و خسارت هنگفتی به باغ های گلابی وارد می کند و در موارد شدید ممکن است موجب نابودی کامل درختان و در نتیجه از بین رفتن باغ شوند.
اهمیت مدیریت صحیح پسیل گلابی
با توجه به مطالب ارائه شده و میزان خسارت شدید آفت پسیل و تاثیر آن بر کاهش میزان باردهی و سلامت درختان گلابی لزوم مدیریت صحیح و به موقع این آفت بر هیچ کس پوشیده نیست و بایستی باغداران عزیز به منظور کاهش میزان خسارت این آفت با استفاده از تلفیقی از روش های مختلف مدیریتی این آفت مخرب را کنترل کنند که مهم ترین روش های مدیریتی آن را بیان خواهیم نمود
روش های مختلف کنترل پسیل
برای کنترل پسیل گلابی و کاهش میزان خسارت این آفت می توان از تلفیقی از روش های زیر استفاده نمود تا به نحو موثری کنترل گردد.
روش های به زراعی
برای کنترل میزان خسارت این آفت از روش های زراعی مختلفی بایستی استفاده نمود که هریک را به اختصار شرح خواهیم داد
استفاده از ارقام مقاوم
کشت ارقام مقاوم اولین قدم برای مقابله با پسیل گلابی است که می تواند میزان خسارت این آفت را به میزان قابل توجهی کاهش دهد
کشت اصولی و صحیح درختان گلابی
رعایت اصول صحیح کشت یکی از اقدامات اولیه برای مدیریت صحیح آفات و بیماری های مختلف درختان گلابی است که در این میان رعایت فاصله کشت صحیح به منظور جلوگیری از انتقال پسیل گلابی از درختان آلوده به درختان سالم بسیار حائز اهمیت است و می تواند در آینده در کنترل این آفت موثر باشد.
ممانعت از تنش آبی به درختان گلابی
آبیاری یکی از اصول بسیار مهم باغداری در نگه داری درختان میوه مختلف از جمله گلابی است و درختانی که تحت تنش آبی قرار بگیرند در برابر آفات مختلف از جمله پسیل حساس تر بوده و این آفت قادر خواهد بود خسارت بیشتری به درختان ضعیف وارد نماید از این رو برای آبیاری درختان گلابی رعایت نظم و دور آبیاری صحیح اهمیت بسیار ویژه ای در کنترل آفات مختلف درختان گلابی از جمله پسل خواهد داشت
تغذیه صحیح و اصولی
درختان گلابی مانند سایر درختان میوه نیازهای مختلفی دارد که با انجام آزمایش سالانه خاک و نیز آزمایش برگ بایستی کمبودهای این درختان را بشناسید و با کود دهی صحیح و به موقع مانع از ایجاد فقر غذایی و ایجاد ضعف در این درختان شوید چرا که درختان گلابی که دچار ضعف باشند برای آفات مختلفی مانند پسیل جذاب تر هستند و بیشتر مورد حمله و تهاجم قرار خواهند گرفت
بنابراین برای افزایش مقاومت درختان گلابی در برابر آفات مختلف از جمله پسیل گلابی بایستی اصول صحیح تغذیه و کود دهی این درختان را بدانید و به موقع انجام دهید که توصیه می شود برای این منظور از افراد متخصص این حوزه مشاوره دریافت نمایید.
افزایش مقاومت درختان گلابی
می توان مقاومت درختان گلابی در برابر پسیل با استفاده از کودهای مختلف حاوی عناصری مانند پتاسیم، سلیسیم و کلسیم افزایش داد از این رو میزان خسارت آن را کاهش داد
هرس صحیح و به موقع
هرس از جمله عملیات باغبانی است که موجب افزایش رشد و افزایش سلامت درختان گلابی می شود هرس صحیح این درختان به منظور تحریک رشد و نیز از بین رفتن فرم زمستان گذران این آفت انجام می شود بنابراین توجه به هرس درختان گلابی تاثیر به سزایی در کاهش جمعیت زایای آفت در فصل بهار و کنترل جمعیت پسیل گلابی و کاهش میزان خسارت آن خواهد داشت که نباید مورد غفلت واقع شود.
کنترل علف های هرز
کنترل علف های هرز در باغ، جمع آوری برگ ها از کف باغ و خارج نمودن آنها از باغ و یا سوزاندن آنها موجب کاهش جمعیت زمستان گذران و کاهش نسل زایا در بهار و کاهش میزان خسارت آن می شود.
کنترل بیوژیکی
یکی از روش های اصولی و صحیح کنترل آفات و بیماری های مختلف درختان گلابی استفاده از دشمنان طبیعی برای کنترل آنها است دشمنان طبیعی یکی از روش های سالم و زیستی مناسب برای کنترل آفات مختلف است و پسیل گلابی نیز مانند سایر آفات دارای دشمنان طبیعی مختلفی است که شامل شکارگرهایی مانند Anthocoris nemoralis، Anthocoris nemorum، Chrysopa carnea، Exochomus quadripustulatus و پارزیتوئید هایی مانند زنبور پارازیتوئید Trechnite sp است
استفاده از کارت های زرد و نوارهای زرد
یکی از راههای کنترل پسیل گلابی به دام انداختن حشرات ماده و ممانعت از تخم گذاری این آفت است که موجب اختلال در سیکل زندگی این آفت شده و اگر جمعیت حشرات بالغ تخم گذار و یا زایا کاهش یابد میزان خسارت این آفت نیز کاهش خواهد یافت و استفاده از کارت های زرد که حاوی مواد چسبنده برای به دام انداختن حشرات بالغ به ویژه حشرات ماده است یکی از راه های موثر کنترل این آفت خواهد بود
کارت های زرد علاوه بر به دام انداختن حشرات ماده و ممانعت از تخم ریزی آنها، نشان دهنده پیک پرواز حشرات بالغ خواهد بود و برای سیستم های پیش آگاهی و سم پاشی به موقع نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
جلوگیری از انتقال آفت به باغ
پسیل گلابی از طرق مختلف ممکن است که به باغ وارد شود که با شناخت آنها و ممانعت از ورود آن به باغ گامی موثر در جهت کنترل این آفت برخواهید داشت به طور کلی پسیل گلابی ممکن است از طریق نهال آلوده، با ماشین آلات آلوده و نیز پرواز و یا انتقال با باد از باغ های آلوده مجاور به باغ گلابی شما راه یابد که بایستی این موارد را مورد توجه و دقت ویژه قرار دهید تا از ورود آن جلوگیری کنید و از خسارات شدید پسیل گلابی در باغ خود در امان باشید.
کنترل شیمیایی
کنترل شیمیایی و سم پاشی درختان گلابی بر علیه آفت خطرناک پسیل یکی از راه های موثر و البته سریع الاثر برای کنترل این آفت و کاهش خسارت آنها خواهد بود که البته توصیه می شود که به دلیل ایجاد خطرات زیست محیطی همیشه سم پاشی به عنوان گزینه آخر برای کنترل یک آفت انجام شود نه قدم اول،
بنابراین برای کنترل شیمیایی پسیل گلابی بهتر است چند مرحله سم پاشی مهم را در نظر داشته باشید مرحله اول سم پاشی زمستانه به منظور از بین بردن حشرات زمستان گذران و مرحله بعدی در انتهای فصل زمستان و هنگام تخم گذاری حشرات زمستان گذران است و در صورتی که این دو مرحله به موقع انجام نشوند و موثر نباشند بایستی چند مرحله در طی فصل رشد و با توجه به پیک پرواز حشره ماده باغ های گلابی را با سموم مناسب سم پاشی نمایید
سمومی که برای کنترل پسیل می توانید استفاده نمایید شامل دیازینون، کنفیدور، اندوسولفان، فوزالن، گوزاتیون و موسپیلان است که با نسبت های توصیه شده توسط کارشناسان گیاهپزشکی انجام شود
چند روش نوین کنترل پسیل
- استفاده از مورچه ها به عنوان دشمنان طبیعی یکی از روش های کنترل این آفت است که در تحقیقات جدید به اثبات رسیده و استفاده از آنها جمعیت پسیل گلابی را کاهش داده در نتیجه تعداد دفعات سم پاشی نیز برای کنترل این آفت کاهش خواهد یافت
- استفاده از بی کربنات پتاسیم برای کنترل قارچ فوماژین به عنوان خسارت ثانویه این آفت می تواند بسیار کارساز باشد
- دو ماده شیمیایی مختلف با عنوان های آمیتراز و دیفلوبنزورون می توانند به عنوان ماده موثره بر علیه پسیل گلابی استفاده شوند که تحقیقات مختلف اثر مثبت آنها را به اثبات رسانده است
عوامل و فاکتورهایی که موجب افزایش خسارت پسیل گلابی می شوند کدام است
در کنار راه های کنترل این آفت بایستی از انجام کارهایی که موجب افزایش خسارت این آفت می شود نیز خود داری کنید تا میزان خسارت آن کاهش یابد که مهم ترین عوامل و فاکتورهایی که موجب افزایش خسارت پسیل گلابی می شود را ذکر خواهیم نمود تا از انجام آنها خودداری نمایید و میزان خسارت این آفت را به حداقل ممکن برسانید
- کشت ارقام حساس: یکی از مهم ترین عواملی که ممکن است سبب افزایش میزان خسارت پسیل گلابی در باغ های مختلف گلابی در مناطق مختلف کشور شود کشت ارقام حساس است که این ارقام حساس از آنجا که توان مقابله در برابر پسیل گلابی را ندارند موجب افزایش جمعیت آنها و افزایش میزان خسارت آنها خواهند شد
- تغدیه نا متعادل درختان گلابی: استفاده نا متعادل و نا به جا از کودهای ازته موجب افزایش بافت و نسوج نرم و سبز در گیاه شده یا به عبارتی موجب افزایش رشد رویشی که موجب سهولت تغذیه پسیل گلابی از درختان گلابی شده و امکان تغذیه بیشتر آنها را فراهم نموده در نتیجه موجب افزایش جمعیت و افزایش میزان خسارت این آفت خواهد شد
- سم پاشی بی موقع و نا بجا: سم پاشی یکی از مهم ترین روش های کنترل پسیل است اما برای این امر باید بهترین زمان و بهترین روش را انتخاب کنید در غیر این صورت موجب افزایش مقاومت در پسیل نسبت به سم و نیز کاهش دشمنان طبیعی این آفت خواهید شد.
- عدم بهداشت زراعی باغ: اگر برگ های ریخته شده کف باغ جمع آوری نشوند و یا شاخه های آلوده هرس نشوند و از باغ خارج نشوند جمعیت زمستان گذران این آفت کاهش نخواهد یافت از سوی دیگر عدم کنترل علف های هرز موجود در باغ که به عنوان میزبان ثانویه برای این آفت عمل می کنند موجب تکمیل چرخه زندگی این آفت و افزایش نسل و در نتیجه افزایش جمعیت آن خواهد شد و تمام این عوامل موجب افزایش میزان خسارت پسیل گلابی و کاهش باردهی درخت خواهد شد
ضمانت و گارانتی 2 ساله بیقید و شرط پالیز نهال همراه مشاوره رایگان از کاشت تا برداشت
نتیجه گیری
پسیل گلابی یکی از آفات بسیار مهم درختان گلابی است و سالانه خسارات هنگفتی به باغ های گلابی در سراسر کشور وارد می کند از این رو کنتزل این آفت موجب افزایش میزان باردهی درختان گلابی به میزان بسیار قابل توجهی خواهد شد و از آنجا که خرید نهال گلابی سالم و عاری از آفت و نیز ارقام مقاوم از جمله راه های موثر بسیار کارآمد کنترل این آفت خطرناک به شمار می روند انتخاب نهالستان معتبر و خوش سابقه در زمینه فروش نهال در کنترل میزان خسارت پسیل گلابی بسیار موثر خواهد بود.
بنابراین برای خرید نهال گلابی تنها بر مبنای قیمت نهال گلابی عمل ننمایید و حتما نهالستانی را برای خرید نهال انتخاب نمایید که دارای مجوز باشد و نهال هایی که عرضه می کند دارای ضمانت نامه و لیبل سلامت باشد تا سرمایه شما به دلیل آلودگی نهال به آفات مختلف از جمله پسیل در آینده ای نزدیک از بین نرود.
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.
-
ارسال پیام در واتساپ
-
ارسال پیام در روبیکا
-
اینستاگرام
-
ارسال پیام در تلگرام
بسته شومراحل فرم را طی نمایید. با زدن دکمه بعدی و قبلی به قسمت های بعد و قبل بروید.
چه کمکی از دست من برمیاد؟