یکی از لذت­های فصل تابستان پس از پایان یافتن امتحانات ، پایین آوردن شاخه های درخت توت کنار مدرسه و خوردن آن میوه­های شیرین ،یکی پس از دیگری بود. همه ما این تجربه دلچسب را بخاطر می آوریم. نهال های توت سفید، توت قرمز و شاهتوت آنقدر راحت و بی دردسر در اطرافمان رشد پیدا می کند که شاید امروزه به راحتی از کنارش عبور کنیم.

با گذشت زمان، کاربرد های دارویی مختلفی از میوه این درخت کشف شده است، اما چیزی که واقعاً درخت توت را به شهرت رساند، استفاده از آن در صنعت ابریشم بود.

از برگ های توت برای تغذیه کرم های ابریشم به منظور افزایش تولید پارچه ابریشمی استفاده می شود. این عمل در چین آغاز شد و به زودی به کشورهای دیگر گسترش یافت. کرم ابریشم فقط از برگ های توت تغذیه می کند.

در این مقاله به اهمیت پرورش نهال های توت و جزئیات آن از مرحله کاشت تا برداشت خواهیم پرداخت. اگر قصد پرورش این میوه خوشمزه و پرخاصیت را دارید، ابتدا نکات مهم و کاربردی ما را در این مقاله بخوانید.

تاریخچه و مشخصات کلی درخت توت

درختان توت از دیرباز برای بشر شناخته شده هستند.  سوابق تاریخی حاکی از آن است که رومی ها از برگ این درختان برای درمان بیماری های مختلف دهان، نای و ریه استفاده می کردند.

اسطوره های باستانی اهمیت درخت توت را برای تمدن های مختلف باستانی تصدیق می کنند. طبق یک افسانه قدیمی، ریشه های درخت توت اغلب توسط پادشاهان برای جلا دادن چکمه هایشان استفاده می­شد.

توت ابتدا از چین برای ترویج صنعت ابریشم به آمریکای شمالی معرفی شد. این درخت در طول دوره استعمار توسط انگلیسی ها به قاره آمریکای شمالی معرفی شد تا صنعت ابریشم را ترویج دهد. تقریباً همه گونه های درخت توت در جوانی بسیار سریع رشد می کنند اما به مرور زمان سرعت رشد آنها کاهش می یابد.

توت ها مملو از ویتامین C، ویتامین K، آهن و ویتامین های B کمپلکس هستند. در عین حال، به دلیل داشتن ویتامین A، ویتامین E، پتاسیم و منیزیم محبوبیت بسیاری دارند.توت سفید و شاهتوت دو گونه معروف نهال های توت هستند.

ارقام مهم نهال توت

ارقام نهال توت در ایران گونه های مختلفی دارند. توت سفید محلی و شاه توت یا توت سیاه از بهترین نوع نهال توت و شناخته شده ترین آنها هستند. أنواع ارقام نهال های توت به شرح ذیل می باشد:

شرایط محیطی درخت توت

درختان توت گونه‌هایی از میوه با برداشت بالا و نگهداری کم هستند. پس از کاشت نیاز به مراقبت هایی نظیر هرس و آبیاری گاه به گاه دارند.

درختان توت قرمز کمی سخت تر از توت سیاه هستند و در خاک های عمیق و غنی رشد می کنند. در زیستگاه های طبیعی در کنار نهرها و زمین های پایین رودخانه رشد می کنند.

نهال های توت سفید از چین می آیند. این درختان با درخت توت قرمز بومی هیبرید شده اند. این درختان برگریز هستند و بر اساس تنوع به ارتفاعات متفاوتی می رسند. درختان توت سفید بلندترین درختان هستند و ارتفاع آنها به 24 متر می رسد. توت قرمز به 21 متر می رسد. درخت توت سیاه، که کوچکترین درخت از این سه گونه است، تنها به 9 متر می رسد.

توت درختی است که به سرعت رشد می کند، به خصوص در جوانی. برگ ها به طور متناوب روی شاخه ها چیده شده اند. برگها اغلب در حاشیه لبه دار یا دندانه دار هستند. شکوفه ها سفید رنگ هستند و به صورت خوشه ای رشد می کنند. هر میوه مجموعه‌ای از دروپلت‌ها است، به این معنی که هر توت از دانه‌هایی تشکیل شده است که وقتی با هم ترکیب شوند، یک توت واحد را تشکیل می دهند.

نهال های توت زمانی که در آفتاب کامل کاشته شوند به خوبی رشد می کنند اما سایه را هم تحمل می کنند. مکانی را که انتخاب می کنید، ترجیحاً از باد محافظت شده باشد و نزدیک هیچ ساختمان، لوله‌ زیرزمینی یا فاضلاب نباشد.  بین نهال ها حداقل 4 متر فاصله وجود داشته باشد و گونه های بزرگتر تا 9 متر از هم فاصله داشته باشند.

از آنجایی که میوه توت روی زمین می ریزد و لکه ایجاد می کند، برای پرورش نهال توت مکانی را انتخاب کنید که فقط خاک زیر درخت وجود داشته باشد. میوه هایی که بیش از حد رسیده می شوند از درخت می افتند و همیشه چند عدد روی زمین پاشیده می شود. در تابستان در آفتاب کامل، توت های پاشیده شده روی هر سطحی که فرود بیایند، پخته می شوند و پاک کردن آن سخت خواهد شد.

آب و هوا، نور و دما

شرایط ایده آل برای نهال های توت نور کامل خورشید، دمای متوسط ​​و محافظت در برابر باد است. اما نور کامل خورشید نکته کلیدی آن است. نهال‌های جوان می‌توانند کمی سایه را تحمل کنند، به‌ویژه در بعدازظهرهای تابستان. اما در مجموع با قرار گرفتن کامل در معرض نور خورشید رشد بهتر و کامل‌تری خواهند داشت.

درختان توت در مناطق گرمسیری بهترین رشد را دارند.  اما گونه های مقاوم در برابر سرما و انواعی که دماهای سردتر را ترجیح می دهند نیز وجود دارد. پس گونه ای را انتخاب کنید که با آب و هوای منطقه شما مناسب باشد. علاوه بر این، توت در آب و هوای سردتر برگ‌ریز است، اما در مناطق گرم، برگ‌های خود را در تمام طول سال نگه می‌دارد.

هیچ فصل خاصی برای کاشت درخت توت در نظر گرفته نمی شود، معمولاً بهتر است این کار را زمانی انجام دهید که دما زیاد نباشد. کاشت در بهار یا پاییز رایج تر است، کاشت تابستانی در مناطقی که دمای معتدل دارند بهتر است. زمانی که زمین یخ زده است یا دمای هوا در روز کمتر از صفر درجه سانتیگراد یا بالاتر از 32  درجه سانتیگراد است کاشت نکنید.

خاک مناسب

نهال های توت از کیفیت های مختلف خاک بسیار استقبال می کنند. در موقعیت‌های ایده‌آل، آن‌ها خاک لومی خوب را با محتوای آلی ترجیح می‌دهند، اما تقریباً هر شرایط دیگر خاک را می‌پذیرند.

خاک با زهکشی خوب ضروری است. اگر خاک شما رطوبت زیادی داشته باشد، می تواند ریشه درخت را در معرض خطر پوسیدگی های مختلف قرار دهد.  بیشتر توت ها نسبت به پوسیدگی بسیار مقاوم هستند، اما اطمینان حاصل کنید که رطوبت خاک به راحتی تخلیه می شود.

توت نسبت به خاک شور نیز مقاوم است. توت سیاه pH خاک اسیدی تر را تا 4.5 ترجیح می دهد، اما انواع توت سفید و توت قرمز 5.5 تا 7.5 را ترجیح می دهند . ph 8 بالاترین حد برای زنده ماندن توت است.

برای کاشت نهال توت دانه ها را درست در زیر سطح خاک بکارید و محیط رشد را مرطوب نگه دارید. هنگامی که جوانه زدند، اطمینان حاصل کنید که نور کافی برای 12-16 ساعت در روز را دارند.  نهال های توت زیر 2 سال را باید در هوای سرد در داخل خانه یا در هوای بسیار گرم در سایه قرار داد.

کود دهی

برای درختان توت حداقل کوددهی لازم است. استفاده سالانه از کمپوست  در اواخر زمستان یا اوایل بهار معمولاً خوب است. کودهی نهال توت را حداقل 15 سانتی متر از تنه دورتر انجام دهید. این برای کمپوست نیز صدق می کند.

نیاز آبیاری

درختان توت به خشکی مقاوم هستند، اما در مناطقی که بارندگی منظم دارند بهترین رشد و میوه دهی را دارند. آبیاری منظم به شما اطمینان می دهد که میوه های توت با کیفیت خوب خواهید داشت.

برای نهال های توت، در سال اول کمی بیشتر آبیاری کنید، زیرا ریشه‌های آن‌ها به اندازه‌ای دراز نشده است که آب بیشتری پیدا کنند.بهتر است به جای آبیاری زیاد، عمیق آبیاری شود تا آب به تدریج در خاک فرو برود. آبیاری نهال توت به صورت عمیق به خاک اجازه می دهد تا آب را جذب کند نه اینکه از آن عبور کند و درخت در صورت نیاز به آن دسترسی خواهد داشت.

هرس

بهتر است درختان توت را در زمانی که خواب هستند هرس کنید. اواخر زمستان زمان مناسبی برای انجام هرس نهال توت است.

از بریدگی و زخم در زمان هرس باید اجتناب کرد، زیرا توت شیره زیادی را از برش ها خارج می کند. زخم های بزرگتر فضای بیشتری را برای قارچ ها یا باکتری ها فراهم می کنند ، به داخل تنه راه پیدا می کنند و درخت را در معرض خطر قرار می دهند.

نهال های توت را می توان  برای سهولت در برداشت و افزایش محصول هرس کرد. تنه‌های جوان انعطاف‌پذیری شگفت‌انگیزی در خود دارند و می‌توان آن‌ها را به راحتی خم کرد و وزن آن‌ها را به سمت بیرون از پایه درخت نگه داشت. درخت جوان را حداقل برای یک سال محکم نگه دارید، زیرا اینکار به چوب زمان می دهد تا سفت شود.

روش های تکثیر

تکثیر نهال توت معمولاً از طریق بذر، قلمه یا پیوند انجام می شود. برای قلمه زدن، قلمه های 15 تا 20 سانتی متری را از شاخه های سالم و قوی بگیرید.  آنهایی را انتخاب کنید که عرضشان بیشتر از یک مداد نباشد. تمام برگها را به جز بالاترین برگها در نوک قلمه بردارید. انتهای بریده شده را با آب و هورمون ریشه زایی آغشته کنید و در خاک مرطوب قرار دهید.  خاک را مرطوب نگه دارید . ریشه ها در عرض چند هفته تشکیل می شوند.

بهتر است پیوند زدن به متخصصان واگذار شود. از آنجایی که توت‌ها شیره‌های زیادی را از بریدگی‌ها خارج می‌کنند، یافتن پیوند مناسب برای نهال های توت دشوار است.

بیماری و آفت درخت توت

پاشیدن توت ها روی زمین یکی از بدترین مشکلاتی است که توت دارد. اگر به طور مداوم برداشت نکنید، توت های نرم از درخت پاشیده می شوند و هر سطحی را لکه دار می کنند.  این میوه پس از افتادن بر روی زمین یک خوراکی خوشمزه برای مورچه ها و سایر حشرات است. اطراف درخت را مرتباً تمیز کنید تا با آفات ناخواسته مواجه نشوید!

آفات درخت توت

مورچه به عنوان یک آفت روی درخت نیز وجود دارند.آنها از درخت بالا می روند و میوه ها را می خورند.  پیشگیری از مورچه ها بسیار آسان است.  سم مورچه پیشنهاد خوبی است که می توان آن را روی تنه نهال های توت مالید.. مورچه ها در آن گیر می کنند و هرگز به میوه نمی رسند. هر زمان که تاثیر آن کم شد، دوباره بزنید.

پرندگان یکی دیگر از آفات توت هستند زیرا درست مانند ما این میوه را خوش طعم می دانند . می توان از توری پرنده برای جلوگیری از آفات درخت توت استفاده کرد.

بیماری ها

سوختگی باکتریایی ناشی از باکتری Psuedomonas syringae می تواند باعث ایجاد لکه های سیاه روی برگ ها و لکه های قهوه ای بزرگ روی میوه شود. این باکتری در مناطقی با گردش هوای ضعیف در اطراف شاخه ها و برگ های مرطوب رشد می کند. اگر کنترل نشود، می‌تواند باعث ایجاد شانکر روی شاخه‌ها و در نهایت روی خود تنه شود. شاخه ها، برگ و میوه آسیب دیده باید حذف شوند. اگر تنه دچار شانکر شد، خود درخت باید قبل از مرگ برداشته شود.

برای جلوگیری از این نوع بیماری، هوا را در اطراف درخت باز نگه دارید تا به راحتی از لابلای شاخه ها عبور کند. شاخه هایی را که به سمت داخل خم می شوند به بیرون هدایت کنید تا هوا راحت تر از آن عبور کند.

زمان چیدن درخت توت

نهال های توت در سال اول، و گاهی اوقات در سال دوم، محصول زیادی ندارند. اما پس از آن، میوه ها روی درخت آویزان می شوند.  توت‌ها با رشدی سریع به راحتی روی درخت دیده می‌شوند.

برداشت از اواسط خرداد آغاز می شود. بسته به گونه، می تواند تا مرداد و شهریور ادامه یابد. معمولاً توت قرمز و سفید زودتر و توت سیاه کمی دیرتر می رسد.

توت های نرسیده ترش هستند و منتظر ماندن برای رسیدن همه توت ها باعث می شود توت های رسیده خود به خود از درخت بیفتند و هدر بروند. اما روشی قدیمی برای برداشت توت وجود دارد که می توان آن را هر چند روز یک بار انجام داد.

یک ملحفه یا برزنت قدیمی را زیر درخت پهن می کنند. سپس شاخه ها را روی آن تکان می دهند. رسیده ترین توت ها روی برزنت می ریزند، و آنهایی که هنوز نرسیده اند روی درخت می مانند.

عمر مفید درخت توت و مشخصات میوه

درختان توت فصل رشد طولانی دارند، که به نوبه خود، محصول فراوان را تضمین می کنند. اما اگر قصد دارید نهال های توت را از ابتدا پرورش دهید، باید صبور باشید . این درختان از سال دوم شروع به میوه دهی می کنند اما  حداقل 8 الی 10 سال طول می کشد تا به باردهی اقتصادی برسند. عمر درخت توت با توجه به منطقه و آب و هوا متفاوت است. در مناطق معتدل از 120 تا 150 سال و در مناطق گرم و خشک از 80 تا 100 سال عمر می کنند. در بین فاصله 20 سالگی تا 40 سالگی اوج بازدهی درخت توت است.