کاشت بذر گیلاس در منزل مرحله به مرحله 

نهال گیلاس یکی از میوه های خوشمزه تابستانی است که اکثرا همه افراد دوست دارند در منزل خود بکارند. کاشت گیلاس در منزل آنقدر هم که فکر می‌کنید سخت نیست. برای آموزش کاشت گیلاس در منزل ادامه این مقاله را بخوانید.

الف: تهیه بذر گیلاس

1-اولین کار  جهت کاشت و پرورش نهال گیلاس در منزل تهیه بذر گیلاس است، که از آن چه انتظاری دارید. نهال گیلاسی که از بذر رشد می کند، نمی‌تواند گونه ای مشابه خانواده خود را داشته باشد. ممکن است در نهایت درختی پرورش یابد که نتواند از آب و هوا یا بیماری های محلی شما در امان بماند یا حتی میوه های خوشمزه ای نداشته باشد اما با کاشت درخت گیلاس، در نهایت شما یک درخت جدید و زیبا خواهید داشت.

اگر می خواهید نتیجه سریع تر و مطمئن تری در کاشت درخت گیلاس داشته باشید، به جای کاشت بذر، یک نهال گیلاس جوان بکارید. نهالستان های محلی نزدیک به باغ گیلاس شما، می تواند یک نهال پیوندی متناسب با آب و هوا و خاک منطقه را به شما معرفی کند.

2- به منظور کاشت و پرورش گیلاس در منزل با هسته باید گیلاس های خود را جهت کاشت بذر انتخاب کنید. در حالت ایده آل بهتر است که گیلاس های تازه را از یک درخت محلی یا بازار کشاورزان در تابستان تهیه کنید. میوه های تازه چیده شده معمولا نتیجه بهتری خواهند داشت، در حالی که میوه های فروشگاه های مواد غذایی به احتمال کمتری به جوانه زدن بذر می رسند. یک مشت گیلاس خوب و بزرگ بگیرید، زیرا همه آن ها جوانه نخواهند زد. دو نوع رایج گیلاس برای انتخاب وجود دارد:

گیلاس شیرین: تقریبا تمام گیلاس های میوه فروشی ها گیلاس شیرین هستند. این گیلاس ها برای خوردن بهتر هستند، اما بیشتر آن ها در مناطق ۵ تا ۷ مقاوم بوده و رشد می کنند.

گیلاس ترش: به راحتی رشد می کنند و بسته به ارقام مختلف در مناطق معتدل پرورش می یابد.

3- گیلاس ها را نوش جان کنید! هسته آن ها را کنار گذاشته و آخرین ذرات گوشت چسبیده به دانه را با یک دستمال کاغذی مرطوب پاک کنید تا برای کاشت بذر آماده شوند.

اگر هنوز اوایل یا اواسط تابستان است، بگذارید تا بذرهای گیلاس روی یک دستمال کاغذی به مدت دو روز خشک شوند و سپس آن هارا داخل ظرفی که هوا به آن نفوذ نمی کند در یک مکان خنک نگهداری کنید. اواخر تابستان آن ها را جمع آوری کرده و شروع به ادامه مراحل بعدی کنید.

4- کاشت بذر گیلاس در فضای آزاد را در اوایل پاییز در نظر بگیرید. گیلاس ها برای جوانه زدن باید حدود ۳ تا ۵ ماه رطوبت و سرما را تجربه کنند که این اتفاق برای آن ها در طبیعت می افتد. اگر چه هوای سرد زمستانی برای جوانه زنی بذر گیلاس لازم است اما نباید اجازه دهید که دما به کمتر از منفی ۳۰ درجه سانتی گراد برسد. بنابراین به شما پیشنهاد می کنیم که کاشت بذر گیلاس را در پاییز انجام دهید، خصوصا اگر آب و هوای منطقه شما در زمستان سرد و یخبندان می شود.

گیلاس های شیرین با دو هفته ماندن در آب و هوای گرم (قبل از فصل سرما) بهترین نتیجه را خواهند داشت. کاشت در اواخر تابستان یا ابتدای پاییز می تواند این امر را محقق کند.

5- گیلاس های شیرین را به مدت دو هفته در خزه های گرم و مرطوب اسفاگنوم نگه دارید (این کار اختیاری است). بسیاری از افراد از این مرحله صرف نظر می کنند و همچنان گیلاس ها شروع به جوانه زدن می کنند، اما خوب است بدانید که انجام این کار باعث افزایش سرعت جوانه زنی در اکثر بذر گیلاس های شیرین می شود. در اینجا نحوه انجام این فرآیند آمده است:

خزه اسفاگنوم آسیاب شده تازه و استریل بخرید. این ماده با کپک زدایی مقابله می کند که بیشترین خطر نیز برای بذر گیلاس در این مرحله همین است. برای جلوگیری از انتشار هاگ، خزه را با دستکش تمیز لمس کنید. خزه را در یک کیسه یا ظرف پلاستیکی بریزید و در آب و هوای معمول اتاق (حدود 20 درجه سانتیگراد) نگهداری کنید. اجازه دهید به مدت ۸ تا ۱۰ ساعت آب را جذب کرده، سپس رطوبت اضافی را فشار دهید تا خارج شود.

چند سوراخ در درب ظرف ایجاد کنید. اگر از کیسه پلاستیکی استفاده می کنید، آن را در قسمت بالایی کمی باز بگذارید. اکنون انواع بذر گیلاس را اضافه کرده و به مدت دو هفته با همان دما در آنجا بگذارید. بعد از یکی دو روز اول بررسی کنید تا آب باقی مانده خارج شود، سپس هر هفته بذرهای کپک زده (در صورت وجود) را بیرون بریزید.

6- پس از این مرحله، دانه ها را به مکان سرد و مرطوب انتقال دهید. شما باید اطمینان حاصل کنید که بذر گیلاس هایتان زمستان را پشت سر می گذارند. این روش “طبقه بندی سرد” بسیار شبیه به مرحله آخر است که البته با تغییر جزئی همراه است.

شما می توانید دوباره از خزه اسفاگنوم استفاده کنید، اما پیت ماس یا مخلوط 50/50 پیت ماس و شن ممکن است بهترین نتیجه را داشته باشد. ورمیکولیت نیز موثر خواهد بود.

به اندازه کافی آب اضافه کنید تا مواد مرطوب شوند. البته دقت کنید که نباید خیلی خیس و غرقابی شوند، سپس بدر گیلاس را اضافه کنید. حال نوبت به مرحله اصلی می رسد تا بذرها برای جوانه زنی آماده شوند. بذر گیلاس را در یخچال یا مکان دیگری که دمای آن بین نیم تا 5 درجه سانتیگراد باشد قرار دهید.

7- جهت کاشت و پرورش گیلاس در منزل با هسته باید حدود 90 روز بذرهای گیلاس در یخچال نگه دارید. بیشتر بذرها برای آماده شدن جهت کاشت حدودا 3 ماه زمان نیاز دارند و جوانه زنی برخی از آن‌ها ممکن است حتی پنج ماه هم طول بکشد. بذرها را تقریبا هر هفته بررسی کنید. در صورت وجود آب ایستاده بر روی بذر ها آن را بیرون بریزید و اگر در حال خشک شدن بودند، کمی بیشتر آب اضافه کنید تا همواره مرطوب باقی بمانند.

بذر ها را در اواخر دوره به طور مرتب بررسی کنید. اگر لایه های سخت دانه شروع به ترک خوردن کرده اند، بلافاصله بکارید یا دما را صفر درجه سانتی گراد کاهش دهید تا آماده جوانه زنی شوند.

8- بذر ها را در بهار بکارید. به محض گذشت آخرین یخبندان بهاری، بذرها اماده جوانه زنی و ریشه دهی می شوند.

ب: کاشت بذر گیلاس

1- جهت کاشت بذر گیلاس در منزل با هسته باید یک نقطه با خاک خوب انتخاب کنید. گیلاس به آفتاب فراوان و گردش هوای مناسب نیاز دارد. درخت گیلاس خاک حاصلخیز و ماسه ای با زهکشی عالی و PH خنثی یا کمی اسیدی را ترجیح می دهند.

نهال گیلاس جوان برای کاشت در فضای باز به یک پایه نیاز دارند و در صورت کاشت در گلدان، عمق آن باید حداقل 20 سانتی متر باشد. پرورش نهال گیلاس در خاک رس بسیار سخت است. اگر می خواهید نهالی سالم و پربازده پرورش دهید، باید خاک منطقه مورد نطر شما لومی، شنی و شخم زده باشد.

2- بذر گیلاس ها را در عمق حدود ۵ سانتی متری خاک بکارید. یک سوراخ کوچک ایجاد کرده و چند بذر گیلاس را در سوراخ بیندازید، زیرا تمام بذرهای گیلاس ممکن است جوانه نزنند. اگر قصد کاشت چندین بذر گیلاس را دارید، فاصله کاشت بذرها از یکدیگر باید حدود ۳ متر باشد. البته اگر به طور مستقیم بذرها را در باغ گیلاس نکاشته اید و می خواهید بعدا نهال ها را به جای دیگری منتقل کنید، می توانید این فاصله را در نظر نگیرید.

3- با توجه به فصل سرما، خاک را بپوشانید. اگر به سراغ روش کاشت بذرهای گیلاس در فصل پاییز رفتید، لازم است جهت پیشگیری از یخ زدن جوانه گیلاس، روی خاک را با ۳ الی ۵ سانتی متر ماسه بپوشانید. اگر در بهار بذرها می کارید، فقط سوراخ ایجاد شده را تا سطح خاک پر کنید.

4- از دانه ها در برابر جوندگان محافظت کنید. اگر بذرهای گیلاس به جای گلدان مستقیماً در زمین کاشته شود، بذر هدف اصلی برای حفر حیوانات خواهد بود. اطراف ناحیه ای را که جهت کاشت نهال گیلاس انتخاب کرده اید را با سیم خاردار یا پارچه محکم بپوشانید. پس از ظاهر شدن اولین جوانه ها، می توانید این موانع را بردارید.

5- بذرهای کاشته شده را پس از آخرین سرما در بهار کمی آبیاری کنید. تقریبا پس از خشک شدن خاک آبیاری را می توانید شروع کنید. بذر گیلاس های جوان نمی توانند خاک غرقاب را تحمل کنند، اما به مدت طولانی نیز نمی توانند خشک بمانند و کمی آبیاری جهت تثبیت آن ها در خاک ضروری است.

6- منتظر جوانه زدن باشید. البته جوانه زدن بذر گیلاس ها کند است. اگر هر دو مرحله طبقه بندی گرم و سرد را دنبال کرده باشید، می توانید انتظار داشته باشید که طی چند ماه آینده برخی جوانه ها را ببینید. حتی در آن زمان، ممکن است جوانه زدن بعضی از دانه ها یک سال طول بکشد و در بهار بعدی زمین را بشکنند.

ج: مراقبت از نهال گیلاس

1- خاک را همچنان کمی مرطوب نگه دارید. آبیاری خاک را با آبپاش آهسته انجام دهید تا خاک تا عمق ریشه خیس شود. همه این ها بخشی از مراقبت از نهال گیلاس است.

2- پس از تثبیت نهال گیلاس، کاشتن آن را در خاک انجام دهید. هنگامی که نهال ها به اندازه 15 سانتی متر رشد کردند، یا به اندازه کافی بزرگ شدند که ریاستشه آنها قادر به تثبیت در پایه گلدان باشد، فضای اضافی به آن ها بدهید و آن را در خاک باغ کاشته یا گلدان بزرگتری را انتخاب کنید. به خاطر داشته باشید که کاشت نهال گیلاس بهتر  در هنگام خواب درخت انجام شود که این امر در زمستان محقق می گردد. پیوند درختان هنگامی که به طور فعال رشد می کنند باعث استرس درختان می شود و می تواند آن ها را از بین ببرد.

به خاطر داشته باشید که درخت بالغ گیلاس بسته به ارقام مختلف، می تواند 7 تا 15 متر رشد کند. با هرس منظم و درست می توانید این مقدار را تا 154 متر حفظ کنید.

3- برای درختان گیلاس سالانه مالچ پاشی انجام دهید. روی خاک باغ گیلاس را هر سال در اوایل بهار با کمپوست پوسیده بپوشانید. این کار را یک سال پس از جوانه زدن شروع کنید، زیرا مالچ می تواند مانع از بین رفتن بذر گردد. بهتر است از کوددهی به نهال جوان گیلاس جلوگیری شود، زیرا حتی م یتواند منجر به آسیب رساندن به آن شود مخصوصا اگر کودشیمیایی قوی باشد. كمپوست باید مواد مغذی زیادی را به بدن بدهد.

4- درختان گیلاس را در برابر آفات محافظت کنید. درواقع دشوارترین قسمت کاشت درخت گیلاس، حساسیت آن ها به آفات و بیماری ها است. مراحل زیر را برای محافظت از درخت گیلاس به ظور منظم انجام دهید:

برای محافظت در برابر گوزن ها (آهوی کوهی)، نهال های گیلاس را با سیم خاردار به شکل استوانه احاطه کنید. این کار را به محض بالا آمدن درختان انجام دهید.

یک بار در ماه، به دنبال سوراخ ها و گودال هایی در کنده درخت بگردید که از آنها شیره یا پودر خاک اره تراوش می کند. این اتفاق می تواند علامتی از آسیب های آفات باکتریایی یا حشرات به درخت باشد. برای از بین بردن آن ها، به این سوراخ ها سوزن بزنید.

در بهار، دور تنه درخت گیلاس را با پارچه یا توری بپوشانید تا تخم گذاری حشرات مزاحم را متوقف کند.

در اواخر پاییز، یک مانع پارچه ای را از هر طرف 5 سانتی متر در خاک فرو ببرید و دور درخت بپیچید تا درخت گیلاس را از جوندگان محافظت کند.

5- نهال گیلاس از آفتاب شدید زمستانی محافظت کنید. در اوایل پاییز، ضلع جنوبی درخت را با رنگ پلاستیک سفید رقیق و غیر سمی رنگ کنید زیرا درختان در این زمان از سال در معرض آفتاب های شدید قرار دارند. اگر در نیمکره جنوبی هستید، در عوض ضلع شمالی را رنگ کنید.

6- درخت گیلاس را هنگام رشد هرس کنید. هرس درختان گیلاس کار سختی نیست اما به تولید و زیبایی میوه کمک زیادی می کند. به طور کلی، درخت های گیلاس برای متقارن نگه داشتن شاخه ها فقط به کمی هرس احتیاج دارند. برای گیلاس های شیرین، قسمت وسط (مرکزی) را هرس کنید تا در عوض رشد جانبی را تقویت کند.

7- پیوند زدن را در نظر بگیرید. اگر درخت گیلاس شما تنها باشد، ممکن است 5 سال یا بیشتر به ثمر برسد البته اگر بتواند کاملاً آن را مدیریت کنید. پیوند با درختانی که با بذر رشد کرده اند کمی ریسکی است، زیرا شما تنوع آن ها را نمی دانید، اما پیوندزدن درخت گیلاس به کمک نهالستان محلی می تواند انتخاب بهتری باشد. شما می توانید پیوندزدن درخت گیلاس را بر روی نهال دو ساله انجام دهید و در صورت گرفتن پیوند، درخت تا سال سوم یا چهارم میوه می دهد.

8- شکوفه ها را گرده افشانی کنید. گل های زیبا به تنهایی دلیل رشد درختان گیلاس است. اگر دوست دارید جایگزین آنها با میوه شود، باید گرده افشانی شوند. زنبورهای عسل رایج ترین گرده افشان گیلاس هستند. اگر از سموم دفع آفات استفاده می کنید، مطمئن شوید که سموم مورد استفاده این گونه مهم را تحت تأثیر قرار نمی دهد.

9- پرندگان را دور کنید زیرا آن ها می توانند آسیب و خسارت زیادی به میوه های درخت گیلاس برسانند. روش های مختلفی برای حواس پرتی یا ترساندن پرندگان وجود دارد که از جمله آن ها کاشت توت در کنار درخت گیلاس و یا آویختن اشیای براق از شاخه های درخت می باشد. همچنین تولیدکنندگان تجاری برای جلوگیری از آسیب پرندگان و سایر آفات، روی درختان خود را تور می بندند.

نتیجه گیری

همه افراد دوست دارند میوه های تابستانی را در منزل خود داشته باشند. در این مقاله سعی شد آموزش کاشت گیلاس با تمام جزئیات داده شود. درختان علاوه بر میوه دهی می توانند جلوه خاصی به حیاط منزل خود بدهند. در این مقاله به آموزش نحوه کاشت گیلاس در منزل پرداختیم. پالیز نهال تنها مرجع رسمی برای خرید نهال و مشاوره رایگان در مورد نهال گیلاس است. شما می توانید برای مشاوره رایگان با کارشناسان رسمی پالیز نهال در ارتباط باشید.