هرس درخت یکی از متداول‌ترین کارها برای حفظ و نگهداری از فضای سبز است. باوجود آنکه درختان جنگلی با تنها تغییراتی که طبیعت در آن‌ها ایجاد می‌کند به‌خوبی رشد می‌کنند، درختان و بوته‌هایی که در شهرها و باغ‌ها کاشته می‌شوند نیاز به توجه بیش‌تری دارند تا ساختار زیبا و یکپارچگی خود را حفظ کنند.

فواید هرس درختان

نگهداری از درختان و بوته‌ها با کمک هرس کردن به آن‌ها کمک می‌کند تا سالم‌تر و بهتر به نظر برسند. هرس درخت ها و بوته‌ها به‌طور مناسب فواید فراوانی برای آن‌ها دارد، ازجمله:

1. بالا بردن امنیت

با هرس کردن شاخه‌های پایینی درختان مانع از برخورد آن‌ها به اتومبیل‌ها و عابرانی که از کنار این درختان می‌گذرند می‌شوید. همچنین اگر این درختان و بوته‌ها بر سر پیچ خیابان روییده باشند ممکن است باعث مختل شدن دید رانندگان شوند. پس لازم است با هرس به‌موقع این درختان امنیت کسانی که از کنار آن‌ها عبور می‌کنند تأمین شود.

2.  تقویت رشد درختان

بوته‌های رهاشده که بیش‌ازحد رشد کرده‌اند را می‌توانید با هرس مناسب به درختچه‌های چند ساقه‌ای زیبا و کوچک تبدیل کنید. کافی است شاخه‌های پایینی آن‌ها را قطع نمایید و کمی به شاخه‌های بالاتر سروسامان دهید. این کار به‌مراتب بهتر از ریشه درآوردن این بوته‌ها و کاشتن گیاه دیگری به‌جای آن است.

3. کمک به رشد درختان

با هرس کردن درخت می‌توانید تعیین کنید که شاخه‌های جدید در کدام جهت رشد کنند. هر موقع که شاخه‌ای را قطع می‌کنید مانع از رشد کردن آن در آن جهت می‌شوید و باعث می‌شوید شاخه بعدی در جهت دیگری رشد کند. بنابراین با هرس درخت های جوان به شیوه مناسب می‌توانید به ساختار آن‌ها شکل زیبایی بدهید.

4.  مانع از رشد درختان به‌طور نامطلوب می‌شود

با هرس درخت ها در دوره‌های منظم رشد ناخواسته شاخ و برگ درختان را کنترل می‌کنید. کافی است شاخه‌هایی که کج رشد کرده‌اند، بیش‌ازحد نازک هستند و از درون ریشه‌های درخت روییده‌اند را قطع نمایید.

5. با هرس درختان و بوته‌ها می‌توان شکل‌هایی زیبا ساخت

می‌توانید تعدادی از بوته‌ها و درختان نزدیک به هم را طوری هرس کنید که مانند یک پرچین در باغچه شما به نظر برسند. اگر هم به هنر شکل دادن به درختان علاقه‌مندید می‌توانید با هرس درختان و بوته‌ها شکل‌های مختلف و زیبایی بسازید.

6. افزایش میزان باروری درختان و بوته ها

گیاهان گل‌دار و برخی درختان میوه با هرس کردن بارورتر می‌شوند و محصولات باکیفیت‌تری را تولید می‌کنند. مثلاً لازم است گل‌های خشک‌شده را در طول فصل گلدهی از بوته‌های رز جدا کنید. برای درختان میوه هم لازم است با حوصله و دقت شاخه‌های نازک را جدا کنید. گرچه این کار به نظر خسته‌کننده می‌رسد، اما مزد آن را در فصل گلدهی و برداشت محصول دریافت خواهید کرد.

هرس درختان را در چه زمان‌هایی انجام دهیم؟

• درختانی که در بهار به ‌تازگی جوانه زده‌اند ممکن است در اثر هرس زودرس ضعیف شوند. هرس درختان جوان در اواخر تابستان مانع ضعیف شدن آن‌ها می‌شود.
• هرس درخت به‌منظور تغییر ساختار و شکل آن‌ها بهتر است به اواخر پاییز و پس از ریختن برگ‌های درخت موکول شود. زیرا در این حالت تنه و شاخه‌های درخت به‌خوبی دیده می‌شوند.
• هرس کردن درختان و بوته‌هایی که در بهار گل می‌دهند را بلافاصله پس از خشک شدن و ریختن گل‌های آن‌ها انجام دهید.
• هرس کردن درخت ها و بوته‌هایی که در تابستان شکوفه و میوه می‌دهند را در زمستان و اوایل بهار پیش از جوانه زدن آن‌ها انجام دهید.
• هرس درخت ها به‌منظور پاک‌سازی آن‌ها باید زمانی انجام شود که شاخه‌ها به پایین‌ترین حد خود خم شده باشند.

آموزش هرس درختان و بوته‌ها در بهار

بهترین زمان برای هرس بسیاری از گیاهان به‌خصوص درختان و بوته‌های برگ‌ریز، اواخر زمستان یا اوایل بهار است. یعنی درست پیش از زمانی که آن‌ها از خواب زمستانی بیدار می‌شوند و شروع به جوانه زدن می‌کنند. در این زمان سوز و سرمای هوا رو به کاهش گذاشته و کمتر احتمال دارد که گیاهان در نقاط بریده‌شده دچار سرمازدگی شوند. درختان برگ‌ریز در این زمان برگی ندارند و شما به‌خوبی می‌توانید شاخه‌های شکسته و کج را ببینید و تصمیم بگیرید که رشد آینده شاخه‌ها در چه جهتی باشد.

هرس درختان و بوته‌ها در تابستان

دومین زمان مناسب برای هرس درختان انتهای تابستان است. برخی از باغبان‌ها درختان را به‌منظور کاهش حجم آن‌ها در تابستان هرس می‌کنند. زیرا وقتی هنوز شاخ و برگ درختان پرپشت است ساده‌تر می‌توان تعیین کرد که چه میزان هرس کردن لازم است. همچنین در این موقع از سال رشد گیاهان کند است و هرس باعث تحریک گیاه به رشد بیش‌تر نمی‌شود. بنابراین درختان برای مدت طولانی‌تری شکل دلخواه ما را حفظ می‌کنند.

**           نهال پالیز           **