مضرترین آفات نهال پسته، فندق و بادام + روش های درمان

همانگونه که می‌دانید هدف اصلی باغداران و کشاورزان از خرید نهال پسته و بادام و فندق و کاشت و پرورش آنها کسب باردهی و سود حاصل از فروش محصولات است؛ حال گمان کنید که در اثر حمله آفات و بیماری‌هایی که در میان این ارقام نهال رایج است باغدار بخش زیادی از محصولات خود را از دست می‌دهد و متحمل آسیب بسیاری می‌شود‌.

برای رفع این مشکل و پیشگیری از آن باید چاره‌ای اندیشید و قدم اول در این مسیر کسب اطلاعات و آگاهی در رابطه آفات و بیماری‌های رایج میان ارقام نهال پسته، فندق و بادام است و سپس باید در رابطه با راه‌های پیشگیری و کنترل این آفات نیز به کسب آگاهی از مراجع و نهالستان‌های معتبری همچون پالیز نهال پرداخت.

آفات و بیماری‌های رایج میان نهال پسته

آفات و بیماری‌های رایج در میان درختان پسته در هر منطقه با توجه به میزان رطوبت و شرایط اقلیمی هر منطقه متفاوت خواهد بود و از جمله آفاتی که در میان باغات پسته ایران بسیار شایع است می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شته چین دار
• زنبور مغز خوار طلایی و سیاه
• پروانه چوبخوار
• سن‌ها
• پسیل و موارد بسیار زیاد دیگری اشاره کرد که هر یک به طریقی به خصوص می‌توانند به قسمت‌های مختلف نهال اعم از برگ، ساقه، میوه و حتی ریشه آن آسیب و صدمات بسیار جدی وارد کنند که در ادامه بیشتر با آنها آشنا خواهیم شد.

از شایع‌ترین آفات درخت پسته شته‌ها هستند که بیشتر به برگ درختان حملخ ور شده و سبب تغییر رنگ و خشکیده شدن برگ‌ها خواهند شد همچنین با حمله ور شدن سوسک سرشاخه خوار به باغ نیز شاهد خشک شدن سرشاخه‌ها و از بین رفتن جوانه‌های درخت و در نهایت کاهش باردهی سالانه خواهیم بود.

بیماری ماسوی و سرخشکیدگی نهال پسته نیز از جمله بیماری‌های بسیار شایع در این میان هستند که در بیماری ماسوی یک عامل قارچی مسبب ایجاد بیماری است که سبب تغییر رنگ و طعم مغزهای پسته خواهند شد و قطعا باغدار از این بابت خسارت بسیاری می‌بیند‌. در بیماری سرخشکیدگی پسته نیز به دلیل کمبودهای آبی و عدم تقویت گونه و همچنین وجود باکترهای مضر، قسمت انتهایی شاخه‌ها شروع به خشک شدن خواهند کرد.

روش‌های مبارزه و پیشگیری با آفات و بیماری ‌های نهال پسته

برای آغاز اقدامات پیشگیرانه و محافظتی از درختان پسته بایستی در مرحله‌ی اول از تامین نیازهای معمول نهال پسته همچون نیاز به آبیاری منظم، کوددهی با کودهای مناسب، هرس سالیانه اصولی وهمچنین سمپاشی مطمئن شد و در مرحله‌ی بعدی نیز اقدام به سمپاشی با آفت‌کش‌ها مخصوص همچون سم کنفیدور و انواع قارچ کش‌ها در طی دوره‌های منظم و چند مرحله‌ای نمود تا هیچ اثری از این آفات و بیماری‌ها در باغ باقی نمانند.

آفات و بیماری‌های رایج میان نهال فندق

در میان ارقام نهال و درختان بالغ فندق نیز همانند سایر درختان دیگر آفات و بیماری‌های به خصوصی رایج است که ممکن است ضمن کاهش باردهی درخت سبب کاهش سلامت و عمر اقتصادی گونه نیز باشد، به همین دلیل در این قسمن از مقاله به شرح برخی آفات و بیماری‌های رایج در میان درختان فندق پرداخته‌ایم تا شما باغداران علاقه مند به این ارقام نهال و کسانی که در حال پرورش درختان فندق هستند، اطلاعاتی در زمینه شناسایی علائم درگیری درختان با انواع آفات و بیماری‌ها داشته باشید و اقداماتی موثر را صورت دهید.

• شته فندق رایج‌ترین آفت درختان فندق است که با حرکت دسته جمعی خود در لبه‌های برگ اصلی درخت عسلک زیادی را ترشح می‌کند که باعث جمع شدن حشراتی همچون مورچه و مگس و حتی گرد و غبار بر سطح برگ می‌شود که علاوه بر بسته شدن تهویه برگ و کاهش فتوسنتز، وجود حشرات ریز نیز سبب درگیری درخت با ویروس‌ها و قارچ‌ها خواهد شد.
• شپشک نرم تن نیز آفتی دیگر است که همچون شته با ترشح عسلک و مکیدن شیره اصلی درخت سبب ضعیف شدن ریشه و تنها اصلی درخت شده و قدرت رشد درخت را به شدت کاهش می‌دهد.
• بیماری باکتریوز نهال فندق که یکی از جدیدترین بیماری‌هایی است که درختان فندق را درگیر خود می‌کند و غالبا شیوع آن از قلمه‌ها آغاز می‌شود و جالب است بدانید که در ماه‌های گرم سال به ساقه اصلی و تنه درخت حمله کرده و بافت ایپدرم پوسته را به شدت تخریب و ترک دار می‌کند تا درخت خشک و فرسوده شود.

روش‌های مبارزه و پیشگیری با آفات و بیماری ‌های نهال فندق

برای مبارزه با آفات و بیماری‌هایی که در قسمت قبلی برای درختان فندق گفته شد، راه‌های بسیاری وجود دارد که در این قسمت به برخی از موثرترین آنها در کنترل و پیشگیری شان اشاره خواهیم کرد.

شته درخت فندق را می‌توان با استفاده از سموم رایجی همچون دیازینون ۵ درصد و انواع شته کش ها از میان برد اما برای از بین بردن شپشک نرم تن بهتر است در نوبت سمپاشی فصل زمستان از روغن ولک درصد پایین استفاده کرد تا چسبندگی سطح درخت مانع حرکت این حشرات شود.

برای مقابله با بیماری باکتریوز درختان فندق راهکارهای بسیاری وجود دارد اما موثرترین آنها اصلاح برنامه‌های آبیاری درختان و ریشه‌کن کردن شاخه‌های چمن و چوب و همچنین شانکر ها هستند که غالبا به صورت مکانیکی صورت خواهند گرفت.

آفات و بیماری‌های رایج میان نهال بادام

با وجود این که نهال بادام یکی از مقاوم‌ترین و سازگارترین ارقام نهالی است که در مواجه با آفات و بیماری‌های رایج مصونیت بالایی دارد اما هیچ گاه از شر آفات و بیماری‌ها کاملا در امان نبوده و همواره این مزاحم‌ها سبب ایجاد خسارت به قسمت‌های مختلف این درخت پربازده و سودآور شده‌اند و میزان فروش نهال بادام را نیز دچار نوسات کرده‌اند و جالب است بدانید که با این وجود باز هم خرید نهال بادام یکی از دغدغه‌های اصلی باغداران است.

• حشره‌ای به نام زنبور مغز خوار بادام وجود دارد که طول آن کمتر از یک سانتی متر است و غالبا به رنگ تیره دیده می‌شود و مکانیسم عمل این حشره نیز حمله به مغز میوه بادام است که در ابتدا سبب ریزش محصولات و در نهایت نیز سبب خشک و بی کیفیت شدن محصولات باقی مانده در سطح درخت خواهد شد.
• شته آردی درختان بادام که بیشتر در فصل تابستات به برگ درختان بادام حمله ور می‌شود و سبب چروکیدگی و پیچیده شدن برگ درختان می‌شود که در نهایت درخت سرسبزی و باردهی خود را از دست خواهد داد.
• آفت سپردار سفید درختان بادام که یکی از کوچک‌ترین آفات درختان بادام است بزرگترین خسارات را به گونه وارد خواهد کرد و شیوع آن تنها در برخی مناطق کشور همچون اصفهان رایج است، مکانیسم عمل این حشره به این صورت است که در سطح زیرین برگ‌ها تجمع میابند و زمانی که تراکم آنها زیاد می‌شود شاهد ریزش برگ‌ها، میوه ها و ضعیف شدن شاخه‌های درختان بادام خواهیم بود.

روش‌های مبارزه و پیشگیری با آفات و بیماری ‌های نهال بادام

برای پیشگیری و مبارزه با آفات و بیماری‌های گفته شده در بالا نیز راهکارهای ساده و مقرون به صرفه‌ای ارائه خواهیم داد که شما باغداران عزیز با حداقل خسارت مواجه باشید و سریعا امکان کنترل آنها را داشته باشید.

برای مقابله و از بین بردن زنبور مغز خوار بادام می‌توانید به صورت مکانیکی عمل کنید و یا محصولات آفت زده و بیمار را فورا جمع آوری و پس از خروج از محل دفن کنید اما مبارزه و مقابله با شته آردی درختان بادام به این آسانی نخواهد بود و لازم است تا چندین مرحله درختان بادام آلوده را با سموم قوی دیازینون و مالاتیون درصد بالا سمپاشی و مقاوم سازی نمایید.

با توجه به این که آفت سپردار سفید آسیایی دو نسل متفاوت دارد، بایستی سمپاشی و کنترل این آفت را نیز طی چندین مرحله در فصول مختلف سال انجام داد؛ به گونه‌ای که سمپاشی زمستانه را قبل از بیدار شدن درختان از خواب زمستانه با سموم ضعیف و روغن ولک صورت داد اما سمپاشی بهاره را برای هر دو نسل حشره با استفاده از سموم قوی‌تر انجام داد تا شدت اثر آفت از سطح درخت سریعا کاهش و در نهایت حذف شود.

نتیجه گیری

با توجه به این که خرید و فروش نهال پسته، فندق و بادام امروزه امری بسیار رایج است و هر سه گونه از جمله ارقام بسیار ارزشمند و تجاری هستند بهتر است همانگونه که در قسمت‌های قبلی مقاله نیز به آنها اشاره شد، علائم و دلایل بروز و شیوع هر گونه آفت و بیماری رایج در این میان را بشناسیم تا ضمن مشاهده هر نشانه فورا اقدام به پیشگیری و کنترل آنها در باغ نماییم.

توجه داشته باشید که ضمن تمامی اقدامات پیشگیرانه و مبارزاتی گفته شده در بالا بهتر است در ابتدا اقدام به خرید نهال پسته، خرید نهال فندق و خرید نهال بادام با بهترین کیفیت و شناسنامه سلامت کنید تا علاوه بر داشتن مقاومت و مصونیت بالا در برابر آفات و بیماری‌ها، ریسک ‌کاهش باردهی و متضرر شدن را به حداقل برسانید، همچنین در نظر داشته باشید که نهالستان‌های معتبری همچون پالیز نهال که تحت نظارت مستقیم جهاد کشاورزی فعالیت می‌کنند، ارقام نهال مرغوب و سالم‌تری را به باغدار عرضه خواهند کرد و ضمن فروش نهال پسته، فندق و بادام به باغداران اقدام به مشاوره رایگان نیز می‌کنند.