احداث باغ زیتون: رمز و رازهای احداث باغ زیتون

زیتون معروف به گیاه مقدس و نماد صلح و آشتی، با عمر اقتصادی بین ۴۰ تا ۸۶ سال، ازدیرباز تا کنون جایگاه ویژه ای در کشاورزی و صنعت غذا و دارو دارد. بطورمعمول، استفاده از میوه و روغن زیتون مصرف جهانی دارد، اما علاوه برآن در تهیه انواع پیش غذا وغذاهای محلی ایرانی و خارجی همچنین به عنوان نگهدارنده طبیعی در انواع تن ماهی و کنسروها کاربرد دارد.

با ما تا انتهای این بحث همراه باشید تا راز های احداث باغ زیتون به شما آموزش و پیشنهاد دهیم.

چه مناطقی از ایران برای توسعه کشت زیتون مناسب است؟

اگر به دنبال پاسخ این سوال « چه مناطقی از ایران برای توسعه کشت زیتون مناسب است » هستید، باید بگوییم زیتون درخت مناطق مدیترانه ای است، یعنی مناطقی با فصل های بهار و تابستان طولانی و زمستان های معتدل . بهترین عملکرد و کیفیت زیتون در بین ۳۱ استان کشور در مناطقی است که دارای آب و هوای معتدل و تابستانهای گرم باشد.

زیتون از دسته گیاهانی است که در دوره های مختلف رشد خصوصیات متفاوتی دارد. مثلا در دوره استراحت خود اگر دما افت ناگهانی داشته باشد و به ۱۰- درجه سانتیگراد هم برسد، گیاه قادر به تحمل آن می باشد، اما اگر دما به یکباره کاهش پیدا کند آسیب جدی به گیاه می رسد.

در برخی اقلیم های آب و هوایی(مثلا اقلیم های خشک و کویری)  باید دما  برای درختان زیتون در حد ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتی گراد باشد تا میوه زیتون مرغوب باشد.

نیاز سرمایی زیتون

بطور کلی نیاز سرمایی زیتون بین ۴۰۰ تا ۱۶۰۰ ساعت و بین ۷ -تا ۱۲-درجه سانتی گراد می باشد.

میزان نیاز بارندگی زیتون

درختان زیتون  معمولا در فصل زمستان در حال استراحت هستند و نیاز به آبیاری هفتگی ندارند، اما در فصل تابستان فعالیت گیاه بسیار بالاست و احتیاج شدیدی به آب دارد. اگر زیتون در اقلیم هایی که خاک عمیق دارند، کاشته شود، آنگاه می تواند بارش های فصل زمستان را ذخیره کرده و گیاه در بهار ذخیره بالاتری از رطوبت را در خاک دارد و همراه با بارش های بهاره  کیفیت بسیار بالایی در محصولش مشاهده می شود.

برای درختان زیتون بارش های ابتدای شهریورماه تا نیمه مهرماه عالی است و باعث درشتی و مرغوبیت محصول خواهد شد.

بطور کلی میزان نیاز بارندگی زیتون برای داشتن یک محصول بهینه بین ۳۵۰تا ۷۰۰ میلی متر است، اما درمحدوده بارندگی های بین ۱۰۰ – ۳۰۰ میلی متر هم کشت درختان انجام می شود که در اینصورت با تدابیری که باغداران برای این نواحی دارند، این مشکل برطرف خواهد شد.

خاک مناسب درخت زیتون

درختان زیتون معمولا در همه خاک ها قابلیت رشد و نمو دارند، اما خاک مناسب درخت زیتون  ۸/۶تا۸/۷ pH است.

بطور کلی خاکی عمیق با زهکشی خوب و با بافت سبک شنی و بدون آهک، بهترین کیفیت میوه زیتون را به همراه دارد.دقت کنید که برای درختان زیتون قابلیت نفوذ آب و ظرفیت نگهداری آن با نوع بافت خاک ارتباط مستقیمی دارد، بنابراین لازم است که حتما آزمون بررسی خاک را انجام دهید و از عناصر و اجزای کانی و آلی خاک اطلاعات دقیق داشته باشید.

برای آگاهی از جنس خاک و وجود عناصر معدنی در آن لازم است تا یک نمونه از خاک برداشته و به آزمایشگاه مخصوص خاک ارسال نمایید. برای کسب اطلاع از نحوه نمونه برداری خاک، به مقاله تخصصی آزمون آب و خاک مراجعه فرمایید.

آبیاری درخت زیتون

آبیاری درخت زیتون برحسب نوع باغ متنوع و متغیر است. از آنجاییکه زیتون، گیاهی کم توقع و مقاوم به خشکی است شاید این نکته در ذهن باغداران باشد که دغدغه برای آبیاری ندارند،  اما توجه داشته باشید که اگر محصول اقتصادی بهینه و مورد پسند بازار رقابتی را می خواهید باید برای هر هکتار زیتون به طور متوسط آب بین ۳۵۰۰تا ۴۵۰۰ مترمکعب را تامین کنید. در اقلیم های آب و هوایی با رطوبت بالا و در مناطق کوهستانی،  معمولا این مقدار به ۵۷۰۰-۶۵۰۰ مترمکعب می رسد. بطور کلی نیاز آبی درختان زیتون در مناطق معتدل و گرمسیری هفته ای دوبار و در مناطق سرد وخشک و کوهستانی هفته ای یک بار است.

بررسی شرایط نورخورشید جهت احداث باغ زیتون

درختان زیتون در مناطق دارای بیش از۱۳۰۰-۱۵۰۰  ساعت آفتاب در سال محصول خوبی می دهند و معمولا اگر نیاز به نورخورشید در این درختان بدرستی تامین شود میوه درشت و خوشرنگ بدست می آید.

ارتفاع از سطح دریا

در مناطق و اقلیم های با ارتفاع ۱۰۰ تا ۱۳۰۰متر از سطح دریا می توانیم بهترین عملکرد را از ارقام مختلف زیتون انتظار داشته باشیم. توجه به ارتفاع مناسب اقلیم از سطح دریا و طول و عرض جغرافیایی می تواند منجر به محصول با کیفیت زیتون و هزینه های کمتر در ارقام مختلف این درختان شود.

شیب زمین برای احداث باغ زیتون

زیتون در شیب های مختلفی کاشته می شود اما  برای داشتن محصول بهینه معمولا شیب بین ۴ تا ۱۳ درصد مناسب ترین است.

الگوی کاشت برای احداث باغ زیتون

بهتر است درختان زیتون از نیمه آبانماه تا اواخر بهمن ماه کاشته شوند. انتخاب فواصل کاشت مناسب در باغ زیتون اهمیت بسیاری دارد،چون میزان تولید محصول در باغ شما مستقیما با میزان تراکم درختان ارتباط دارد. همچنین بیشترین محصول درختان زیتون از شاخه های خارجی است که بیشتر در معرض نور قرار دارند.

برای کاشت زیتون اول باید شرایط محیطی و آب و هوایی منطقه را بدقت بررسی کنید.بهتر است در طراحی باغ زیتون الگوی مستطیلی و مربعی در نظر گرفته شود. اگر سیستم مستطیلی را انتخاب می کنید،بهتر است (مثلا ۵ در ۴متر) را در نظر بگیرید و تلاش کنید که در روش انتخابی هر درخت از نور بیشتری بهرمند شود .

در مناطق خشک از ۱۵ تا ۸۰ اصله درخت در هکتار توصیه می شود. در شرایط نیمه خشک در صورتی که بارندگی تا ۵۰۰ میلی متر برسد می توانید تا ۱۴۰ اصله درخت درهر هکتار کشت نمایید.

انتخاب رقم مناسب برای احداث باغ زیتون

برای انتخاب بهترین گونه زیتون ابتدا باید مشخص کنید که هدف شما از کاشت زیتون در باغتان چیست و اینکه شرایط محیطی و آب و هوایی منطقه شما با کدام رقم یا ارقام سازگار است. در انتخاب ارقام باید توجه به عواملی مثل خشكي،تابش مناسب میزان نورخورشید،يخبندان ،شوري و همینطور درختان خودبارور وگرده زا داشته باشید. اگر هدف شما پیشرفت در بازار اقتصادی می باشد، بهتر است رقم هایی را انتخاب کنید که زودبارور هستند.

برای آنکه انتخاب درست و پرسودی داشته باشید،می توانید اطلاعات کامل کلیه ارقام نهال زیتون  را در سایت پالیز مطالعه فرمایید.

آماده سازی زمین برای احداث باغ زیتون

برای کاشت درختان زیتون، مناطقی که شیب زمین کم ونفوذ پذیری به آب و خاک بالا باشد، بهترین است. برای احداث باغ زیتون بهتر است شخم زدن زمین و تسطیح زمین های شیب دار به خوبی انجام شود تا جریان آب بطور یکنواخت به تمامی درختان زیتون برسد .

شخم زدن برای درختان زیتون باید عمیق باشد و بهتر است در فصل تابستان تا عمق ۸۰ سانتی متری در زمین عملیات شخم زنی انجام شود.

جمع بندی

زیتون بعنوان یک محصول پرمصرف در جهان  از نظراقتصادی جایگاه مهمی در صنعت صادرات دارد.از آنجاییکه بازار رقابتی و مشتری پسند در داخل و خارج از کشور برای همه ارقام هم میوه و هم برای تهیه روغن زیتون بسیار کاربردی و مهم است،  توصیه ما به باغداران عزیز این است که از این بازار بی نظیر اقتصادی استقبال کنید و حتما کاشت زیتون را در برنامه خود داشته باشید.

نهالستان پالیز با بیش از نیم قرن تجربه؛ به عنوان بزرگترین نهالستان تخصصی در شمال غربی کشورمان شناخته میشود. این نهالستان با مدیریت جناب آقای سعید قاسمی و با بهره گیری از کادر مجرب و امکانات به روز باغداری و کشاورزی؛ اقدام به تولید انواع ارقام نهال زیتون اصلاح شده و متناسب با اکثر شهرهای کشورمان نموده است.

برای ارتباط رایگان و خرید نهال زیتون همه روزه با مشاوران ما درباره نحوه احداث باغ زیتون؛ نحوه آبیاری و کوددهی و هرس و… با ما در تماس باشید.