دنیای امروز عرصه رقابت است و حرفه ای‌ها در این مسیر موفق هستند زیرا از تمام نکات و شرایط کار آگاه هستند و با رعایت تمام نکات و جزئیات در مسیر خود به موفقیت می‌رسند. امروزه کشورهای پیشرفته با به کارگیری تمام نکات و امکانات لازم و استفاده از افراد حرفه‌ای کشاورزی خود را به یک صنعت تبدیل کرده‌اند و در هر حوزه ایی از این صنعت به صورت کاملا حرفه‌ای مشغول فعالیت هستند.

درخت هلو به دلایل داشتن میوه‌ای خوشمزه و پرکاربرد در صنایع غذایی مانند تولید انواع آب میوه از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار است از همین رو باید به صورت حرفه‌ای به پرورش این محصول پرداخت و اگر بخواهید آن را در مناطق سردسیری کاشت کنید می‌بایست تمام شرایط لازم برای پرورش هلو در این منطقه را بدانید تا بتوانید به صورت حرفه‌ای آن را پرورش دهید.

مشخصات درخت هلو

نام انگلیسینام علمینام تیرهزادگاه
peachPrunus persicaRosaceaeچین

 

منشا این درخت مناطق گرم کشور چین است بنابراین در مناطقی که تابستانی نسبتا گرم و زمستانی فاقد سرمای شدید یا یخبندان دارند بهتر می‌روید و در عرض‌های جغرافیایی پایین تری نسبت به گلابی و سیب رشد می‌کند. معمولا به شکل درختچه‌ای با تاج گسترده دیده می‌شود برگ‌های نسبتا باریک و نوک تیزی دارد و از گل‌های بهاری با گلبرگ‌هایی کوچک به رنگ قرمز یا ارغوانی، منفرد، دو جنسی و خود بارور برخوردار است.

3 تا 4 ماه بعد از تشکیل گل‌ها و لقاح آن‌ها، میوه‌ها تشکیل می‌شوند که سطح پوست میوه‌های آن از کرک‌های بسیار ریزی پوشیده شده است و بسته به نوع رقم رنگ پوست میوه قرمز، زرد، نارنجی دیده می‌شود و دارای بافتی نرم، آبدار، لذیذ، به رنگ زرد و طعم شیرین است که در مرکز آن یک هسته نسبتا درشت با سطح ناهموار و برجسته با مغز غیر خوراکی دیده می‌شود و بر اساس چسبیدن هسته به گوشت به دو دسته هسته چسبیده و هسته جدا متمایز می‌شود.

حرفه‌ای‌ترین روش پرورش هلو در مناطق سردسیری

برای پرورش هلو به صورت کاملا حرفه‌ای لازم است به نیازهای رشدی درخت و نهال هلو دقت کرد تا قبل از کاشت شرایط لازم برای پرورش آن را آماده ساخت. در این مقاله می‌خواهیم هر گونه اطلاعاتی که در این زمینه لازم است را شرح دهیم تا باغدارانی که در مناطق سردسیری می‌خواهند این محصول را در باغات خود کاشت کنند بتوانند اطلاعات لازم در این زمینه را به راحتی بدست آورند تا با رعایت تمام این موارد با مشکل خاصی مواجه نشوند.

بررسی نیازهای رشدی درخت هلو

  • شرایط اقلیمی مناسب

درخت هلو را در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری که در تابستان هوای گرم و در زمستان هوای بدون یخبندان و طاقت فرسا دارند به خوبی می‌توان پرورش داد. این درخت تا دمای 20- درجه سانتی گراد از خود مقاومت نشان می‌دهد و ریشه‌های آن تا دمای 10- درجه سانتی گراد را تاب می‌آورند.

چناچه بخواهید این درخت را در مناطق سردسیری بکارید باید از نژادهایی استفاده کنید که از میزان مقاومت بالایی در برابر سرما و سرمای دیررس بهاره برخوردارند از طرفی چون درخت هلو برای باردهی بهتر به نور کامل خورشید نیاز دارد پس در مناطق سردسیری باید هرس و جهت کاشت آن به نحوه‌ی انجام شود که نور کامل آفتاب را دریافت کند.

  • خاک مناسب

به شرایط فیزیکی و شیمیایی خاکی که قرار است در آن هلو پرورش داده شود می‌بایست دقت کرد زیرا خاک‌هایی که زهکش نامناسب با بافت رسی و سنگین دارند تاثیر منفی بر روی رشد و عملکرد آن می‌گذارند و بهترین خاک برای آن خاک لومی- شنی است که میزان آهک آن کم، غنی با اسیدیته 6.5 تا 6 است تا ریشه‌های آن به راحتی بتوانند آب، هوا و موادغذایی را جذب کنند.

اگر میخواهید از قیمت ارقام نهال میوه با تناژ بالا اطلاعاتی داشته باشید اینجا کلیک کنید.

  • آبیاری مناسب

درخت هلو جز درختانی با نیاز آبی بالا است و از آن جایی که در مناطق سردسیری میزان بارندگی نسبتا زیاد است و سطح تبخیر پایین است باید در آبیاری آن دقت زیادی شود زیرا آبیاری زیاد سبب پوسیدگی طوقه و ریشه آن می‌شودو آبیاری کم نیز سبب کم آبی میوه می‌گردد.

از آن جایی که ریشه‌های درخت هلو به غرقابی بودن خاک و عدم تهویه آن بسیار حساس هستند و این شرایط سبب خفگی ریشه و مرگ درخت می‌شود بنابراین در خاک‌های مستعد باید بعد از هر 2 الی 3 دور آبیاری خاک پای ریشه سله شکنی گردد.

برای اینکه از شر علف‌های هرز، پوسیدگی‌های قارچی در امان باشید باید میزان آب مصرفی را کاهش دهید و بهتر است از سیستم آبیاری قطره‌ای استفاده کنید برای ارتقا این سیستم می‌توانید درون عمق 20 الی 30 سانتی متری خاک پای ریشه هر درخت یک بطری 1.5 لیتری نوشابه در باز و برعکس تعبیه کنید سپس انتهای بطری را سوراخ کرده و نازل قطره چکان سیستم را درون آن قرار دهید تا آب به عمق خاک نفوذ کند.

انتخاب رقم مناسب

برای انتخاب بهترین رقم هلو که سازگاری لازم را با شرایط اقلیمی سرد کشور داشته باشد باید به چند نکته دقت کرد از جمله:

  • مشخصات ارقام سردسیری
  • ارقام سردسیری هلو باید از مقاومت بالایی در برابر سرما (35- درجه درجه سانتی گراد) برخوردار باشند.
  • از ارقامی باید استفاده کرد که نیاز سرمایی آن‌ها بیشتر از دیگر ارقام باشد که معمولا این نیاز بین 400 تا 900 ساعت در دمای 7- درجه سانتی گراد هموار می‌شود.
  • در مناطق سردسیری غالبا با خطر سرمای دیررس بهاره مواجه هستند و از آن جایی که شکوفه‌های هلو زودتر از شکوفه‌های سیب ظاهر می‌شوند و در دمای 2- درجه سانتی گراد از بین می‌روند بنابراین باید از ارقام دیرگل هلو استفاده کرد.
  • از طرفی به ارتفاع محل کاشت از سطح دریا باید توجه کرد زیرا فاکتوری مهم در در پرورش هلو در مناطق سردسیری تلقی می‌شود و این ارتفاع برای ارقام هلو تا 3000 متر است.
  • بیماری لب شتری هلو در آب و هوای مناطق سردسیری خسارت سنگینی به این درخت وارد می‌کند بنابراین باید از ارقام مقاوم به این بیماری استفاده کرد.
  • معرفی رقم سردسیری هلو

درخت هلو ارقام زیادی دارد که هر کدام مناسب و سازگار با اقلیمی خاص هستند از میان آن‌ها ارقام هلو کاردی پیش رس، هلو پاییزه، فرانسه پیش رس و هلو انجیری برای کاشت در مناطق سردسیری مناسب هستند.

  • مشخصات نهال سالم

یک نهال سالم و بی نقص هلو می‌بایست هیچ گونه ردی از زخم، صمغ و آثار خسارات آفات و بیماری نداشته باشد و قامت آن حداقل 1 متر و قطر آن در حدود 1 الی 2 سانتی متر باشد و سن مناسب برای آن 1 تا 2 سال است، طول ریشه اصلی نهال در حدود 20 تا 35 سانتی متر و 5 تا 6 ریشه فرعی به اندازه 5 سانتی متر داشته باشد که فاقد هر گونه زخم، خشکیدگی، لهیدگی و آفت و بیماری باشند.

بهتر است از نهال‌های پیوندی به دلیل مقاومت بالا و پربازده بودن برای کاشت استفاده شود از همین رو باید تک تنه و سالم باشند.

نحوه‌ی کاشت صحیح در مناطق سردسیری

  • آماده سازی زمین

یکی از نکاتی که در احداث باغ در مناطق سردسیری باید در نظر داشت خطر افت سریع دما در بهار یا سرمای بهاره است بنابراین بهتر است باغات در این مناطق بر روی زمین‌های شیب دار ایجاد شوند دلیل امر سنگینی هوای سرد در مقابل هوای گرم است زیرا هوای سرد در سطح پایین تر‌ی قرار می‌گیرد این امر موجب شده با کاشت هلو در زمین‌های شیب دار میزان سرمازدگی آن کاهش یابد.

از طرفی در این مناطق باید به جهت شیب زمین نیز دقت کرد زیرا شیب‌های جنوبی تر نور بیشتری را دریافت می‌کنند از همین رو درخت سریع تر وارد فاز گلدهی می‌شود و به دلیل این که گل‌های آن به سرمای بهاره حساس هستند و در این مناطق احتمال وقوع سرمای بهاره زیاد است در نتیجه درخت هلو بایستی در شیب‌های شمالی کاشته شود.

بعد از انتخاب محل دقیق باغ باید خاک را مورد آزمایش قرار داد و بر اساس نتایج این آزمایش در صورت لزوم از کودهای دامی و شیمیایی در عملیات خاک ورزی استفاده کرد و به خوبی با خاک ترکیب شود و چندماه قبل از کاشت باید عملیات خاک ورزی انجام شود تا خاک برای کاشت آماده گردد.

  • حفر چاله و رعایت فاصله‌های کاشت

از آن جایی که در مناطق سردسیری، هلو بر روی زمین‌های غیر مسطح و شیب دار کاشت می‌شود پس فاصله‌ی 3 در 3 متر برای کاشت آن مناسب است و در این فواصل باید اقدام به حفر گودال 0.5 در 0.5 متر کرد و الگوی کشت مربعی یا مستطیلی برای هلو مناسب است.

  • زمان مناسب کاشت

زمان مناسب کاشت نهال در مناطق سردسیری فصل پاییز تا زمستان است اما باید در ایامی این کار را انجام داد که بارندگی، وزش باد‌های شدید و یخبندان نباشد.

  • آماده سازی و کاشت نهال

در این مرحله نهال را چند ساعت قبل از کاشت درون سطل آب قرار می‌دهند تا سیراب شود سپس آن را خارج کرده ریشه‌های شکسته و ناسالم را با قیچی باغبانی حذف می‌کنند بعد ریشه نهال را چند ثانیه در محلول پرالیناژ فرو برده تا ضدعفونی شود.

اگر لازم باشد اندازه گودال را متناسب با سایز ریشه افزایش می‌دهند سپس نهال را درون گودال قرار داده و آن را با خاک مناسب پر می‌کنند سپس یک آبیاری سنگین انجام داده تا ریشه به خاک متصل شود.

اگر میخواهید درباره کاشت نهال هلو و شلیل بدانید اینجا کلیک کنید.

  • سر برداری نهال

بلافاصله بعد از کاشت نهال باید آن را از ارتفاع 100-80 سانتی متری سربرداری می‌کنند تا نهال شاخه‌های جانبی قوی تشکیل دهد و تاج آن به خوبی شکل گیرد این کار باید با استفاده از قیچی باغبانی استریل و تیز به شکل مورب انجام شود که بعد از سربرداری به منظور ترمیم سریع تر زخم و جلوگیری از ورود عوامل بیماری زا از طریق زخم بهتر است با چسب باغبانی محل زخم پوشانده شود.

  • استفاده از قیم

در مناطق سردسیری که احتمال باد و بارندگی‌های سنگین وجود دارد، برای اینکه نهال‌های جوان هنوز ضعیف هستند و در برابر باد و باران دچار آسیب نشوند بهتر است در فاصله 7-5 سانتی متری از نهال یک چوب قرار داده شود و به وسیله یک نخ گونی به نهال بسته شود تا به کمک آن از زخم شدن و شکسته شدن نهال جلوگیری شود.

عملیات داشت

  • هرس هلو

هرس یکی از مراحل مهم در پرورش هلو به شمار می‌آید که اگر بخواهید هلو را به صورت حرفه‌ای پرورش دهید نیاز است با افراد متخصص در این زمینه مشورت کنید و هیچ شاخه‌ای را بدون هدف قطع نکنید زیرا عمر درخت هلو 10 سال است و اگر به اشتباه هرس شود توان میوه دهی آن کاهش می‌یابد و خسارت سنگینی به بار خواهد آورد.

هرس هلو با اهداف مختلفی انجام می‌گیرد که شامل:

  • هرس فرم دهی: این هرس با هدف ایجاد اسکلت و ساختاری متعادل و مناسب به درخت در فصل زمستان یا زمان رکود انجام می‌گیرد که در همان زمان کاشت با این هدف نهال را سربرداری می‌کنند، معمولا هرس هلو در مناطق سردسیری به شکل جامی انجام می‌گیرد تا نور بهتری را جذب کند و در اثر سنگینی برف شاخه‌ها دچار شکستگی نشوند.
  • هرس باردهی: این هرس با هدف افزایش گل‌ها و بار درخت صورت می‌گیرد و معمولا بعد از برداشت محصول و در فصل رشد انجام می‌گیرد.
  • تنک کردن: برای اینکه درخت بتواند محصولی با کیفیت و درشت را تولید کنند بخشی از میوه‌های آن را در مرحله فندقی حذف می‌کنند تا بقیه میوه‌ها درشت تر و با کیفیت تر شوند.
  • هرس جوانسازی: این هرس در درختان مسن که میزان محصول آن‌ها افت پیدا کرده است انجام می‌گیرد و با قطع شاخه‌های مسن آن‌ها و تولید شاخه‌های جوان میوه‌های بیشتری تشکیل دهند.
  • کوددهی

کودهی یکی از مهمترین و تخصصی‌ترین مراحل نگهداری هلو است. هدف پرورش حرفه‌ای هلو برداشت محصولی عالی از لحاظ صادراتی است از همین رو نیاز است به صورت تخصصی تقویت شود و این کار به جز انجام آزمایش خاک امکان پذیر نیست با آزمایش خاک می‌توان از تمام خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و عناصر موجود در خاک که برای رشد هلو لازم است، مطلع شد.

براساس داده‌ها و نتایج بدست آمده از آزمایش خاک می‌توان کود مورد نیاز را در زمان مناسب در دسترس درخت هلو قرار داد و برای داشتن برنامه کوددهی حرفه‌ای باید با کارشناسان و متخصصان کشاورزی مشورت کرد.

به عنوان مثال کود‌های ازت دار سبب رشد رویشی، کود‌های فسفردار سبب رشد زایشی، کود‌های پتاسیم دار سبب مقاومت درخت و کودهای حاوی عناصر ریزمغزی مثل روی و بر سبب افزایش کیفیت گلدهی و میوه دهی درخت می‌شوند.

بیشتر بخوانید : بررسی علل و عوامل ابتلای هلو به بیماری ریز میوه گی و راه‌های پیشگیری

  • مبارزه با آفات و بیماری ها

برای داشتن محصولی با کیفیت باید عاری از هر گونه آفات و بیماری باشد به همین منظور می‌بایست آفات و بیماری‌های مهم هلو را شناسایی کرد. از بیماری‌های مهم هلو می‌توان به لب شتری هلو و آفات مهم آن به کرم سفید ریشه و سوسک شاخک بلند در مناطق سردسیری اشاره کرد که می‌بایست از ارقام مقاوم به این امراض و آفات برای کاشت استفاده کرد.

برای مبارزه با انواع مختلف آفات و بیماری می‌بایست از چرخه زندگی و نحوه خسارت آن‌ها به طور کامل اطلاع داشت و بر اساس این اطلاعات به مبارزه تلفیقی با آن‌ها اقدام کرد و از تمام روش‌ها از جمله زراعی، بیولوژیکی و شیمیایی استفاده کرد تا بهترین نتیجه بدست آید. در این راستا باید علف‌های هرز را کنترل کرد زیرا نه تنها محل زمستان گذرانی آفات هستند بلکه منابع آبی و غذایی هلو را نیز مصرف می‌کنند.

برداشت

یکی از مراحل جذاب در پرورش هلو و خرید نهال هلو مرحله برداشت است امروزه در کشور پیشرفته دنیا برداشت به کمک دستگاه‌های مختلف و مکانیزه انجام می‌گیرد اما در کشور ما همچنان این کار به شکل دستی انجام می‌شود و باید به این نکته دقت کرد که زمان رسیدگی هلو چند روز بیشتر طول نمی‌کشد و چون بافت نرمی دارد اگر به موقع برداشت نشود تغییر رنگ می‌دهد و از نظر کیفی افت می‌کند بنابراین باید به روش درست و به موقع برداشت شود.

برای این منظور باید با توجه به مساحت باغ و نیروی کارگر وقتی که میوه‌ها بافت و رنگ مناسب را پیدا کردند از درخت چیده شوند نحوه‌ی صحیح برداشت به این صورت است که میوه را در دست گرفته و به آرامی آن را بپیچانید که میوه از قسمت دم از شاخه جدا گردد و یا به کمک قیچی استریل و تیز آن را بچینید.

بعد از برداشت به دلیل بافت نرم و حساس هلو باید مراقب بود بدون اینکه به آن ضربه‌ای وارد شود درون سبد جای داده شود زیرا هر گونه ضربه‌ای به آن موجب افت محصول می‌شود.