آفت شپشک ‌سپردار توت در درخت هلو

یکی از مهمترین آفات درختان هلو آفت “شپشک سفید” به شمار می رود. این بیماری به عنوان آفت بومی دو کشور چین و ژاپن شناخته شده و برای اولین بار در سال ۱۳۴۳ از روی درختان توت در ایران گزارش شد و به همین دلیل با نام “شپشک سفید توت” شناخته شده است.

این آفت از نوع پلی فاژ بوده و دامنه میزبانی این سپردار بسیار وسیع است و بر روی درختان گیلاس، بادام، زردآلو، هلو، گردو، زیتون، توت، کیوی، بید، یاس، شمعدانی، بلوط، انگور، سیب زمینی، کدو و خرمالو گزارش شده است.

در مناطق گرمسیر، معتدل و مرطوب شیوع دارد و پوره های این آفت با فرو بردن قطعات دهانی خود در گیاه میزبان از شیره پرورده گیاه تغذیه می کنند. این آفت باتوجه به جمعیت زیادی که دارند، میزبان را خشک می‌کنند و در صورت عدم کنترل به موقع منجر به خسارت جبران ناپذیر اقتصادی می شود.

علائم

این آفت معمولا بر روی شاخه ‌ها و تنه درختان مستقر می‌شود. اگرچه در خسارت‌های شدید بر روی برگ ها و میوه‌ نیز مشاهده خواهد شد. همچنین بیشترین میزان جمعیت این آفت در قسمت میانی قاعده تاج درخت مشاهده می‌شود.

زیست شناسی

آفت “شپشک سفید” دارای دو ‌جنس نر و ماه است. ماده ها فاقد پا و بال هستند اما نر ها قدرت پرواز دارند و از طرفی در مناطق مختلف تعداد نسل‌های متفاوتی دارند. بنابراین ممکن است ۲ تا ۳ نسل یا حتی در بعضی مناطق ۴ نسل در سال داشته باشند. این آفت زمستان را به صورت حشره کامل ماده سپری می کند. ماده های زمستان گذران اواخر بهمن ماه تخم‌گذرانی می‌کنند و پوره های نسل اول اواسط اردیبهشت از تخم خارج می‌شوند. با خارج شدن این پوره‌ها از تخم، مکان امنی مثل شکاف را انتخاب می‌کنند و در آنجا مستقر می‌شوند. در این حالت کاملا بی حرکت می مانند و همزمان با تغذیه، سپر هم ترشح می کنند و به وسیله تعداد زیادی از رشته های ابریشمی پوشش مومی شکل را ایجاد می کنند. سپس با رسیدن به زمان بلوغ، ماده ها فرمون جنسی از خود آزاد می کنند و در این حالت نر ها از طریق فرمون، ماده ها را ردیابی کرده و جفت گیری انجام می‌شود و سپس بعد از چند روز تخم گذاری می‌کنند. تخم ها دو رنگ هستند و تخم های ماده نارنجی رنگ و تخم های نر سفید رنگ خواهند بود. تفریق تخم های این آفت به تدریج صورت می پذیرد و پوره های نسل دوم از زیر سپر ماده ها خارج می‌شوند و فعالیت خود را آغاز می‌کنند. همچنین این آفت قدرت تکثیر زیادی دارد و می‌تواند در مدت زمان کوتاهی جمعیت بسیار زیادی ایجاد کند.

نسل اول از اواسط اردیبهشت ظاهر می شوند.

نسل دوم از اوایل تا اواسط تیر.

نسل سوم از اواخر مرداد تا اوایل شهریور.

نسل چهارم

خسارت

در مناطق آلوده قشری از شپشک روی تنه و شاخه های مسن درخت دیده می شود. کلنی سفید رنگ شپشک روی شاخه قابل تشخیص است. برگ ها و میوه ها معمولا به ندرت آلوده می شوند. تمام گیاه دچار کوتولگی شده و بشدت حساس می شود.

خسارت این آفت عمدتا از طریق مکیدن شیره گیاهی و ضعیف کردن میزبان صورت می پذیرد و در نهایت اگر خسارت ادامه داشته باشد منجر به خشکیدگی خواهد شد.

ناگفته نماند که ای بیماری در خسارت های بالا، باعث خزان زودهنگام برگ ها، خشک شدن شاخه ها و در نهایت منجر به مرگ درخت می شود .

کنترل

پیشگیری: استفاده از نهال های سالم مورد تایید جهادکشاورزی

کنترل زراعی

کنترل فیزیکی: شاخه های آلوده هرس شوند.

همچنین پاک کردن حشره با برس از قسمت آلوده موثر می‌باشد و در نهایت روغن پاشی زمستانه انجام شود. چرا که روغن ها در ایجاد خفگی و نفوذ به سیستم تنفسی و اختلال در فرایندهای فیزیولوژیک آفت نقش دارند.

کنترل بیولوژیک

تنظیم‌کنندگان جمعیت آفت دشمنان طبیعی این آفت هستند. شپشک سپردار سفید دشمنان طبیعی زیادی دارد و آنها در کنترل این آفت موثر هستند.

کفشدوزک ها و زنبورها دشمنان طبیعی شپشک سپردار می باشند.

کفشدوزک نقابدار دو لکه ای همه مراحل زندگی آفت را مورد حمله قرار می دهد.

زنبور p.berlesi که جزء پارازیت های داخلی این آفت به شمار می روند، معمولا حشرات ماده را پارازیته می کند.

کنترل شیمیایی

پوره زایی نسل اول، اوایل تا اواسط اردیبهشت انجام می پذیرد. در این هنگام کشاورز می تواند با مشاهده پوره ها (برای ردیابی پوره ها از چسپ های دو طرفه استفاده شود. چسپ را در اطراف آلودگی قرار دهید تا بتوانید زمان ظهور پوره ها را تشخیص دهید) سمپاشی را شروع کند.

از آنجایی که پوره های سپردار آجری رنگ هستند، استقرار آنها بر روی تنه درختان منجر به صورتی یا نارنجی شدن قسمتی از تنه درختان می شود.

کنترل شیمیای آفت به دلیل موارد زیر مشکل می باشند:

در مرحله حشره کامل به دلیل وجود سپر مومی و‌محکم، این آفت نسبت به حشره کش ها مقاوم می‌باشد. اما در مرجله ‌پوره های متحرک بسیار حساس هستند و باید بر علیه آن ها از ترکیبات مناسبی جهت کنترل آفت استفاده کرد. البته در بعضی مواقع پوره ها زیر سپر ماده ثابت باقی می مانند و زیر سپر محافظت می شوند.

جمع بندی

شپشک سپردار درخت هلو یکی از انواع آفت ها و بیماری های نهال هلو می باشد. در بین این گروه، شپشک های سن ژوژه صدمات زیادی را به درختان هلو وارد می کنند. این آفت بسیار بارور بوده و در هر بار تخم گذاری بالغ بر 400 پوره به وجود می آورد.

اگر تصمیم به خرید بهترین ارقام نهال هلو گرفته اید نهالستان پالیز با تولید و فروش نهال هلو با کیفیت بالا آماده همکاری با شما می باشد. قابل ذکر است قیمت این نهال در این نهالستان چون به صورت خرید مستقیم از نهالستان می باشد و واسطه حذف گردیده است مناسب می باشد.