امروزه با توجه به گسترش جوامع و افزایش زندگی شهر نشینی و کاهش فضای سبز و زندگی ماشینی نیاز به ایجاد فضای سبز و کشت درختان زینتی مناسب و با دوام بیش از گذشته احساس میشود و درختان زیادی به عنوان گیاهان زینتی برای کشت در فضاهای شهری وجود دارند که در میان آنها میتوان به درخت زیبای پالونیا اشاره کرد که یکی از درختان زیبای خانواده نعناسانان است و دارای ظاهری زیبا و بلند قامت و برگهایی پهن است که یکی از گزینههای مناسب برای سایه دهی و زیبا سازی فضاهای شهری است.
پالونیا از درختان غیر بومی و وارداتی است که نخستین بار در کشور چین مشاهده شده است و پس از آن به دلیل ویژگیهای منحصر به فردی مانند رشد سریع، سازگاری بالا با شرایط مختلف، مقاوم بودن در برابر شرایط نامساعد محیطی، چوب سبک و پر کیفیت به سایر نقاط دنیا برده شده است و ایران نیز یکی از وارد کنندگان این درختان زیبا بوده است که در سالهای اخیر کشت آن در ایران رونق زیادی گرفته است، از این رو باید این درختان زیبا را با روشهای موثر و کارا تکثیر نمود که در این مقاله انواع روشهای موثر تکثیر این درختان را بررسی خواهیم نمود
تکثیر درختان
درختان مختلف مانند سایر موجودات برای بقای خویش تلاش میکنند از این رو نیاز به تولید مثل و ازدیاد نسل دارند و برای این امر از روشهای مختلفی برای ازدیاد و تکثیر استفاده میکنند که به طور کلی گیاهان به دو روش جنسی و غیر جنسی تکثیر میشوند که هریک دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و امروزه کارشناسان حوزه کشاورزی برای ازدیاد گیاهان با توجه به نوع درخت و نیز هدف از تکثیر بهترین روش ممکن را برای تکثیر آن درخت بر میگزینند.
همچنین میتوانید برای تکثیر درخت گردو اینجا کلیک کنید.
تکثیر جنسی
تکثیر جنسی به این صورت است که مادگی گلهای ماده توسط دانه گرده پرچم گلهای نر بارور میشوند که این پدیده توسط گرده افشانی انجام میشود و در نهایت دانه تولید میشود که پس از کشت این دانهها و یا بذرها گیاهی جدید به وجود میآید که با والدین خود از نظر صفات مختلف متفاوت است، بسیاری از درختان و گیاهان قادرند از طریق تکثیر جنسی بذر تولید کنند و تنها تعداد اندکی از گیاهان بذر تولید نمیکنند.
تکثیر غیر جنسی
این روش از ازدیاد گیاهان بیشتر توسط انسان انجام میشود بدین صورت که بخشی از گیاه قادر است به یک گیاه کامل تبدیل شود که گیاهان حاصل بسیار شبیه والدین هستند که برای تکثیر درختان میوه بیشتر از روشهای غیر جنسی استفاده میکنند و روش تکثیر غیر جنسی خود شامل چندین روش متفاوت است
تکثیر درخت پالونیا
پالونیا یکی از درختان بسیار مفیدی است که به دلیل ویژگیهای خاصی مانند رشد شریع، تولید حجم زیادی اکسیژن و جذب مقدار زیادی دی اکسید کربن و نیز تولید چوب با کیفیت جایگاه ویژهای در میان درختان زینتی دارد از این رو تکثیر این درختان از اهمیت ویژهای برخوردار است و نهالستانهای معتبری با روشهای مختلفی این درختان پر ارزش را تکثیر میکنند و در اختیار خریداران قرار میدهند که برخی از مهمترین روشهای تکثیر و ازدیاد درخت پالونیا به شرح زیر است
انواع روشهای مختلف تکثیر درخت پالونیا
درخت پالونیا نیز مانند سایر درختان قادر است به دو طریق جنسی و غیر جنسی تکثیر شود که هریک را به اختصار شرح خواهیم داد
تکثیر پالونیا با روش جنسی ( تولید بذر )
یکی از مرسومترین و معمولترین روشها برای ازدیاد درختان پالونیا تکثیر آنها با استفاده از بذر است، درخت پالونیا نیز مانند سایر درختان قادر است با تولید بذر و به روش جنسی تکثیر شود که مراحل انجام این روش به شرح زیر است
- مهمترین و ابتداییترین مرحله در تکثیر درختان پالونیا به روش جنسی و با استفاده از بذر انتخاب بذر است، که برای انجام این امر توصیه میشود از بذور آماده استفاده کنید و در غیر صورت باید درختان پالونیایی که نسبت به سایر درختان قویتر و سالمتر به نظر میرسد برای تهیه بذر در نظر بگیرید و از آن درخت بذر مود نیاز خود را جمع آوری کنید.
- پس از انتخاب و تهیه بذر باید برای کشت آن در زمانی مناسب اقدام به کشت بذور نمایید که برای این منظور توصیه میشود که از اواخر زمستان تا اواسط تابستان این امر انجام شود زیرا شرایط مطلوب برای جوانه زنی بذرها و رشد گیاهچهها وجود دارد، البته توجه نمایید در زمستان نیز میتوانید برای تکثیر پالونیا با بذر اقدام کنید تنها کافی است که در گلخانه و در شرایط مساعد این کار را انجام دهید
- بذرهای پالونیا برای جوانه زنی احتیاج به شکستن خواب دارند به این منظور که باید نیاز سرمایی آنها تامین شده باشد تا بتواند جوانه بزند برای این منظور باید از استراتیفیکاسیون یا همان سرما دهی بذر استفاده شود و بذرها به مدت دو الی سه هفته در دمای بین صفر تا منفی پنج درجه سانتی گراد قرار بگیرند تا خواب آنها شکسته شود
- دقت کنید که بذرهایی که به صورت آماده تهیه میکنید خواب آنها توسط تولید کنندگان شکسته شده است اما برای اطمینان بازهم نیاز سرمایی آنها رفع کنید
- برخی معتقدند که برای شکست خواب بذرهای درخت پالونیا مدت زمان بیشتری احتیاج است و برای حصول اطمینان ازاین امر بذر را به مدت پنج ماه سرمادهی میکنند
- پس از شکست خواب بذر و عمل سرما دهی اکنون باید بذرها به مدت حداقل 24 ساعت در آب ملایم بخوابانید تا بذرها به میزان کافی آب جذب نموده و قادر باشند جوانه بزنند برای این منظور اطمینان حاصل کنید که آب و رطوبت به زیر پوسته و یا جلد بذر نفوذ کرده باشد.
- پس از خیسانیدن بذرها اکنون نوبت کشت این بذور است که برای این منظور باید از خاک مناسب استفاده کنید
- خاکی که برای کشت بذور استفاده میکنید باید ترکیبی از پرلیت و کوکوپیت هریک به اندازه اندازه مساوی و حدود 20 درصد از ترکیب، کمپوست و ماسه استریل به همراه پیت ماس هر یک 30 درصد از ترکیب باشد مواد فوق را با درصدهای گفته شده با یکدیگر به خوبی ترکیب کنید به طوری که تمام ترکیب یکنواخت باشد
- مرحله بعدی آماده سازی ظرفهای مخصوص کشت بذور هستند که میتوان از سینی نشا استفاده نمود و یا حتی میتوان از لیوانهای یک بار مصرف استریل برای این امر استفاده نمود و باید تا حدود سه چهارم از حجم ظرف را با مخلوط خاکی که از قبل طبق ترکیب بالا آماده کردهاید پر نمایید و با دست کمی سطح خاک را فشرده کنید و سپس به میزان لازم آبیاری نمایید
- سپس بذرهایی که به مدت 24 ساعت خیساندهاید روی این خاک بپاشید.
- پس از قرار دادن بذرها روی خاک بایستی با مقداری خاک مناسب مانند پیست ماس سطح بذرها را بپوشانید تا کمی مخفی شوند
- دقت کنید که بذرهای درخت پالونیا بسیار نور دوست هستند بدین معنی که برای جوانه زنی به نور احتیاج دارند پس عمق پیت ماسی که روی آنها میریزید باید بسیار نازک باشد تا نور به بذرها برسد و بتوانند جوانه بزنند
- در مرحله بعدی برای تامین و حفظ رطوبت بستر کاشت بذور بهتر است سطح آن را با عایقی مانند نایلون شفاف بپوشانید.به نحوی که مستقیم به خاک نچسبد بلکه اندکی از سطح محیط کشت شما فاصلهای به اندازه حداقل 5 سانتی متر داشته باشد
- دمای محیطی که ظرفهای محتوی بذر و خاک قرار میگیرند باید بین 21 تا 29 درجه سانتی گراد باشد
- این بذرها پس از گذشت سه الی چهار هفته جوانه خواهند زد و هر یک به گیاهچهای سالم تبدیل خواهند شد که در نهایت به یک نهال پالونیا بدل میشود
رعایت نکات زیر هنگام کشت بذور پالونیا ضروری است
- حتما کف ظروفی که بذر را در آن کشت میکنید سوراخ نمایید به منظور جلوگیری از ماندابی و ایجاد زه کشی مناسب جهت جلوگیری از ایجاد پوسیدگی
- باید حتما روزانه گلدانها را هوا دهی کنید به این معنی که مدتی نایلون سرپوش را کنار بزنید تا هوای آزاد به بذور برسد
- بستر بذرها نباید خشک شود و برای تامین رطوبت بستر بذرها بهتر است از اسپری آب به جای آبیاری استفاده نمایید
چه زمانی باید سر پوش خزانه بذر را حذف نمایید
پس از جوانه زنی بذور و هنگامی که گیاهچهها اندکی رشد کردند بهتر است که سرپوش به صورت نیمه روی بستر کشت و گیاهچهها قرار بگیرد تا به مرور به دما و هوای بیرون عادت کنند و هنگامی که ارتفاع نشاها به حدود بیش 10 سانتی متر رسید میتوان سر پوش را به طور کامل حذف نمود
در این زمان لازم است که گلدانها و یا ظرف نشاها نیز تعویض گردد و نشاها و یا گیاهچههای پالونیا را به گلدانهای بزرگتر منتقل کنید و هنگام انتقال نهالها به زمین اصلی لازم است که مدتی پیش از آنکه نهال به زمین اصلی منتقل شود آنها را به محیط جدید انتقال دهید تا به شرایط جدید عادت کنند سپس آنها را در زمین اصلی کشت نمایید.
همچنین برای مطالعه تکثیر درخت بادام اینجا کلیک کنید.
مزایای تکثیر درختان پالونیا با استفاده از بذر
- تکثیر پالونیا با بذر بسیار ارزانتر از سایر روشهای تکثیر این درخت است
- تکثیر پالونیا با بذر موجب افزایش تنوع ژنتیکی در این درختان میشود همچنین موجب ایجاد ویژگیهای جدید در این درختان میگردد
- تکثیر درختان پالونیا با بذر این امکان را فراهم میکند که تعداد زیادی نهال در مدت زمانی معین تولید شود.
معایب تکثیر پالونیا با بذر
- جوانه دار کردن این بذور به دلایلی مانند نداشتن اندوخته کافی و وجود آندوسپرم نا متعارف در در بذور پالونیا بسیار مشکل است
- احتیاج به تیمارهای غیر معمول و نامتعارف مانند برخی تیمارهای هورمونی برای جوانه زنی این بذور
- احتمال انتقال آلودگی از بذور بیمار به بذور سالم
- رشد نا همسان نهال و در نهایت درختان پالونیا با ازدیاد به وسیله بذر
تکثیر پالونیا با روش غیر جنسی
درختان پالونیا را میتوان علاوه بر روش جنسی با روش غیر جنسی نیز تکثیر نمود و برای ازدیاد پالونیا به روش غیر جنسی روشهای متعددی وجود دارد که مهمترین روشهای ازدیاد غیر جنسی درختان پالونیا به شرح زیر است
تکثیر درخت پالونیا با استفاده از کشت بافت
برای تکثیر درختان مختلف به روش کشت بافت و یا همان ریز ازدیادی تنها بخش بسیار کوچکی از گیاه و حتی یک سلول از گیاه قادر است گیاهی جدید را تولید کند که از این روش برای تکثیر درختان پالونیا نیز استفاده میشود که برای این منظور به صورت زیر عمل میشود
- ابتدا درختی سالم و عاری از هر گونه عامل بیماری و آفت با ظاهری مناسب انتخاب می کنند
- قسمتی از گیاه که توان تولید یک گیاه جدید دارد را انتخاب میکنند که بهترین انتخاب قسمتی از سر شاخهها و یا جوانه گل یا همان شکوفههاست
- سپس این قسمت انتخاب شده را با استفاده از روشهای مناسبی که به آنها آسیب نرسد استریل میکنند
- سپس این قسمت-های استریل شده از گیاه مادری را دریک محیط کاملا استریل داخل محیط کشتهای ویژهای که قالبا محیط کشت آگار است قرار میدهند
- سپس سرپوش مناسب روی این محیط کشت استریل به همراه گیاه قرار میدهند به آن زمان میدهند تا رشد کند
- زمانی که گیاهچههای حاصل از این قسمتهای کشت شده گیاه به رشد مناسب رسیدند که اندازه هر گیاهچه به طور تقریبی به حدود ده سانتی متر برسد زمان انتقال آنها به گلخانه است
- که توجه کنید مدت زمان لازم برای رشد گیاهچه در محیط استریل بیش از سه هفته ممکن است طول بکشد پس در این زمان صبوری کنید
- دقت کنید مرحله انتقال گیاهچه از محیط استریل به محیط گلخانه بسیار حساس است و لازم است که گیاهچهها با محیط گلخانه عادت کنند و به اصطلاح آداپته شوند چرا که گیاهچهها از یک محیط کاملا استریل قرار است به محیط گلخانه با دما، نور، رطوبت و خاک جدید منتقل شوند پس این مرحله با رعایت تمام اصول و دقت انجام شود تا به گیاهچهها آسیبی وارد نگردد
- در نهایت هر یک از این گیاهچهها در محیط گلخانه به نهالی جدید تبدیل میشوند که میتوانند درختی تنومند را ایجاد کنند.
مزایای تکثیر درختان پالونیا با استفاده از کشت بافت
تکثیر درختان پالونیا با روش کشت بافت دارای مزایا و فواید مختلفی است که برخی از آنها بر خواهیم شمرد
- نهال پالونیای تولید شده به روش کشت بافت دارای شناسنامه ژنتیکی است
- نهالهای پالونیای تولید شده به روش کشت بافت کاملا شبیه گیاه مادر هستند و تنوع بین گونهای در آنها دیده نمیشود و جالب است بدانید که همگی یکنواخت هستند
- از آنجا که برای کشت بافت قطعات گیاهی جدا شده از گیاه مادری کاملا استریل میشوند و در شرایط استریل پرورش مییابند پس نهالهای پالونیای حاصل از روش ازدیاد کشت بافت عاری از هر گونه بیماری و آلودگی هستند
- میتوان از روش کشت بافت برای تکثیر درختان پالونیا در هر زمان از سال اقدام کنید و به عبارتی این روش محدودیت زمانی ندارد
- تعداد نهالهای تولید شده به روش کشت بافت بسیار بیشتر از سایر روشها و مدت زمان تولید آن نیز کوتاهتر است
- در تکثیر درختان پالونیا میتوان یک گیاه مادری خاص را به تعداد بیشماری نهال پالونیا تبدیل نمود که این امکان در تکثیر پالونیا با سایر روشهای غیر جنسی فراهم نیست
- در محیط استریل تولید نهال به روش کشت بافت امکان ایجاد بیماریهای مختلف گیاهچه وجود ندارد
- در محیط استریل تکثیر نهال به روش کشت بافت معضل علف هرز وجود ندارد
- سرعت رشد گیاهچههای حاصل از روش کشت بافت بسیار بیشتر از روش جنسی و تکثیر با بذر است
معایب تکثیر پالونیا با روش کشت بافت
تکثیر و ازدیاد درختان مختلف مانند پالونیا با استفاده از روش کشت بافت ممکن است دارای معایبی باشد که برخی از آنها عبارتند از
- ازدیاد گیاهان به روش کشت بافت مستلزم وجود آزمایشگاه استریل و تجهیزات مختلف و فضایی بسیار مناسب است که این امر موجب افزایش هزینههای اولیه تکثیر به روش کشت بافت میگردد که هر تولید کنندهی نهالی قادر به پرداخت آن نیست
- برای تکثیر هر گونهی خاصی از درخت پالونیا دستورالعمل خاصی نیاز است که تولید کننده یا باید آن را خریداری کند که مستلزم صرف هزینهای گزاف است یا با تحقیق و بررسی به آن دستورالعمل دست یابد که نیازمند صرف زمانی طولانی است
- با توجه به هزینههای بسیار زیادی که برای تکثیر به روش کشت بافت لازم است این روش برای تولید کنندگان تنها زمانی سود ده خواهد بود که حجم تولید بسیار زیاد باشد و تولید باید به صورت میلیونی انجام شود تا مقرون به صرفه باشد.
بیشتر بخوانید : آموزش تخصصی احداث باغ پالونیا، سرمایه گذاری جهانی
تکثیر پالونیا با استفاده از قلمه
یکی دیگر از روشهای غیر جنسی تکثیر پالونیا استفاده از روش قلمه زدن است برای این منظور قلمه را از قسمتی از گیاه مادری مانند برگ، ریشه و یا ساقه که توان ریشه دار شدن و رشد را داشته باشند انتخاب میکنند و قلمه پس از ریشه دار شدن و رشد قادر است به گیاهی واحد شبیه والد خود تبدیل شود برای تکثیر پالونیا به استفاده از روش قلمه ریشه از به روش زیر عمل کنید.
- ابتدا ریشه هایی که قصد دارید از آنها قلمه تهیه کنید انتخاب نمایید
- سپس از ریشه منتخب قلمههای مورد نظر را جدا کنید
- بهتر است قطر و ضخامت قلمهها یک الی چهار سانتی متر و طول قلمهها حدود 10 سانتی متر باشد
- سپس قلمهها را بر اساس ضخامت دسته بندی کنید
- در محلی مناسب و در خاکی مناسب و در فضایی استریل شیارهایی باریک ایجاد کنید
- سپس قلمههایی که از ریشه جدا کردهاید به صورت عمودی و بر اساس دسته بندی در داخل شیار قرار دهید
- سعی کنید فاصله قلمهها با یکدیگر حدود چهل سانتی متر باشد
- سپس روی قلمهها با خاک به نحوی بپوشانید که سر قلمه بیرون نباشد
- سپس قلمهها آبیاری نمایید
- پس از گذشت مدت زمانی معین قلمه ها جوانه زده و گیاهی جدید تولید میشود
مزایای تکثیر درختان پالونیا با استفاده از روش قلمه زنی
- تکثیر پالونیا با روش قلمه بسیار ساده و آسان و کم هزینه است
- حفظ ویژگیهای گیاه مادر در نتاج چون تنوع ژنتیکی در این روش تکثیر رخ نمیدهد
- عدم اختلاط گونهها با یکدیگر
- تولید نهالهای با ویژگیهای رشدی تقریبا یکنواخت
معایب تکثیر درختان پالونیا با قلمه ریشه
- وجود محدودیت از لحاظ تعداد، زیرا تعداد نهالهای که میتوان با استفاده از قلمه ریشه تولید کرد بسیار محدود است
- احتمال انتقال بیماری از گیاه مادر به نتاج به ویژه بیماریهای ویروسی
- ممکن است قلمهها پیش از آنکه بتوانند جوانه بزنند و ساقه تولید کنند به دلایل مختلف پوسیده شوند و از بین بروند
- کاهش تنوع ژنتیکی در بین نتاج حاصله
بیشتر بخوانید : 0 تا 100 آبیاری نهال پالونیا
نتیجه گیری
پالونیا یکی از درختان بسیار اقتصادی است که کشت آن در سالهای اخیر در نقاط مختلف کشور بسیار گسترش یافته است و یکی از مهمترین دلایلی که موجب ارزشمند شدن این درختان شده است این است این درختان قادرند چوبی با کیفیت در مدتی کوتاه تولید کنند و کشت گسترده این درختان به صورت تجاری کشور را از واردات چوب و نیز خروج ارز از کشور بی نیاز میکند همچنین کشت گسترده این درختان مانع از تخریب جنگلها به منظور تامین چوب مورد نیاز صنایع چوب میشود.
زیرا امروزه با افزایش جمعیت و نیاز به چوب برای تولید منسوجات چوبی نیز افزایش یافته است و یکی از راههای تامین چوب مورد نیاز صنایع مختلف کشور کشت گسترده درختان مفیدی مانند پالونیا است که علاوه بر تولید سریع چوب با کیفیت میتوانند موجب زیبا سازی فضاهای شهری و تولید حجم عظیمی از اکسیژن شوند
از این برای کشت گسترده این درختان با ارزش نیاز به تولید انبوه و تکثیر این درختان ارزشمند با استفاده از روش های مختلف ازدیاد پالونیا است که نهالستانهای معتبر با تکیه بر تجربه خویش و دانش به روز تولید نهال میکوشند که بهترین نهالهای پالونیا را تولید و به خریداران عرضه کنند بنابراین برای خرید نهال پالونیا کافی است یک نهالستان خوش سابقه و معتبر را انتخاب کنید ضمن مشورت با کارشناسان فروش نهال بهترین نهال پالونیا را خریداری کنید و مطمئن باشید که قیمت نهال پالونیا در این نهالستانها با توجه به کیفیت نهالهای آنها بسیار اقتصادی خواهد بود.
هنوز بررسیای ثبت نشده است.
-
ارسال پیام در واتساپ
-
ارسال پیام در روبیکا
-
اینستاگرام
-
ارسال پیام در تلگرام
بسته شو