خاک مناسب کاشت و رشد پالونیا

خاک همانند شرایط آب و هوایی و آبیاری برای رشد و پرورش گیاهان لازم است و در واقع یک عنصر مهم و ضروری برای کاشت و رشد گیاهان بر شمرده می‌شود زیرا نه تنها محلی برای استقرار گیاه به حساب می‌آید بلکه نیازهای غذایی و آبی گیاهان را تامین می‌کند بنابراین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آن مانند بافت خاک، میزان شوری و … بر روی رشد و نمو گیاهان تاثیر زیادی دارد در نتیجه برای دست یابی به بالاترین عملکرد باید در خاک مناسب کاشته شوند.

درخت پالونیا یک درخت غیر بومی و تجاری است که در سال‌های اخیر از کشور چین وارد کشورمان شده است و با توجه به داشتن رشد سریع و چوب باکیفیت (تولید الوار) مورد توجه باغداران زیادی برای کاشت قرار گرفته است اما لازم است برای برداشت چوبی با کیفیت، شرایط رشدی مناسب آن را فراهم کرد پس باید از همان ابتدا نهال آن را در خاک مناسب کاشت کرد که در این مقاله قصد داریم به بررسی خاک مناسب برای کاشت و رشد پالونیا بپردازیم.

گیاهشناسی درخت پالونیا

زادگاه این درخت کشور باستانی چین است که نام علمی آن Paulownia tomentosa است که به نام‌های ملکه یا شاهزاده خانم و حتی به نام دختر پاول یکم تزار روسیه (Anna pavlovna) نیز شناخته می‌شود. پالونیا جز درختان غیرمثمر است که با هدف تولید الوار کاشت می‌شود زیرا به سرعت رشد می‌کند و سالانه می‌تواند تقریبا به اندازه‌ی یک متر رشد کند و چوبی مرغوب تولید کند که از چوب آن در ساخت وسایل چوبی مانند مبلمان بهره می‌برند.

برگ‌های درخت پالونیا بزرگ و قلبی شکل به اندازه 8 الی 12 اینچ هستند و جز درختان خزان پذیر است اما برگ‌های آن قبل از ریزش در فصل پاییز رو به زردی نمی‌روند یا تغییر رنگ نمی‌دهند که از برگ‌های آن برای تهیه کود استفاده می‌شود. گل‌های آن نیز زیبا، خوشه‌ای، خوشبو و بسته به نوع رقم به رنگ‌های بنفش، سفید و صورتی دیده می‌شوند و تقریبا مقارن با اردبیهشت ماه گردشگران زیادی برای تماشای گل‌های زیبای آن روانه باغات پالونیا می‌شوند.

ویژگی‌های خاک مناسب برای کاشت و رشد پالونیا

• اسیدیته خاک

درصد اسیدی و بازی بودن خاک را PH یا اسیدیته خاک می‌گویند که بر روی حلالیت عناصر خاک و میزان جذب آن‌ها توسط گیاه تاثیر می‌گذارد. درخت پالونیا در خاک‌هایی با طیف اسیدیته‌ی زیادی رشد می‌کند یعنی در خاک‌های اسیدی، خنثی و تا حدی قلیایی قابلیت رشد دارد و در واقع می‌توان گفت در محدوده‌ی PH بین 5 تا 9.8 برای رشد آن مناسب است.

• وجود گچ و آهک خاک

زمانی که درصد کربنات کلسیم درون خاک بیش از 10 درصد باشد آن خاک آهکی در نظر گرفته می‌شود و زمانی که درصد آهک خاک افزایش یابد میزان اسیدیته خاک افزایش یافته در نتیجه جذب عناصر غذایی از خاک توسط ریشه با اختلال مواجه می‌شود و یکی دیگر از معضلات خاک‌های شور وجود مواد و املاحی همچون گچ درون آن‌ها است که بر روی جذب عناصر و رشد گیاهان اختلال ایجاد می‌کنند.

خاک‌های گچی و آهکی یکی از معضلات بخش کشاورزی برای کاشت و پرورش گیاهان مختلف هستند که در این خاک‌ها می‌توان درخت پالونیا را پرورش داد زیرا ریشه‌های آن در خاک‌های گچی و آهکی از خود مقاومت نشان می‌دهند.

• شوری خاک

اگر مقدار نمک‌های موجود در خاک به خصوص سدیم از حد استاندار بالاتر برود به اصطلاح به آن شوری خاک می‌گویند که میزان شوری خاک را با هدایت الکتریکی (EC) اندازه گیری می‌کنند. درخت پالونیا خاک‌هایی با میزان شوری بیش از 4 هزار میلی موس یا بیش از 1 درصد را نمی‌تواند تحمل کند.

بیشتر بخوانید: تکثیر درخت پالونیا

• خشکی خاک

در سال‌های اخیر با کاهش میزان بارندگی و بهره وری غلط از منابع آبی موجب به وجود آمدن معضل خشکی و کم آبی در کشور شده است از همین رو کاشت بسیاری از گیاهان را با محدودیت مواجه کرده است اما درخت پالونیا قادر به تحمل خشکی خاک و کم آبی است از همین رو در مناطقی که با معضل کم آبی مواجه هستند می توان این درخت را پرورش داد.

• زهکش خاک

زهکش خاک نشان دهنده میزان تخلخل خاک است یعنی بعد از آبیاری آب به راحتی از سطح زمین به لایه‌های زیرین خاک وارد شود و پای ریشه منداب نشود زیرا سبب لهیدگی و پوسیدگی ریشه‌ها می‌شود.

درخت پالونیا بهتر است در خاک‌هایی با زهکش مناسب رشد کند اما قادر به رشد در خاک‌هایی با زهکش بد نیز هست پس یکی از گیاهان پیشنهادی برای کاشت در خاک‌هایی با زهکشی بد و تخلخل پایین است.

• بافت خاک

بافت خاک نشان دهنده ذرات تشکیل دهنده‌ی آن است که اندازه‌ی این ذرات شامل ریز (رس)، متوسط (سیلت یا لوم) تا درشت (ماسه) است که هر چه درصد هر کدام از این 3 نوع ذرات در خاک بالاتر باشد نشان دهنده نوع بافت خاک است از طرفی میزان و حفظ آب و مواد غذایی در خاک بسته به اندازه‌ی این ذرات دارد به نحوه‌ی که در خاک های رسی بالاترین و خاک‌های ماسه‌ای کمترین قدرت نگهداری آب دارند.

یکی از محاسن درخت پالونیا این است که در انواع مختلفی از بافت‌های خاکی مانند ماسه‌ای یا رسی (سنگین) و حتی خاک‌های فقیر رشد می‌کند.

بهترین بافت خاکی مناسب برای کاشت درخت پالونیا

با این حال که درخت پالونیا درختی مقاوم و سازگار با طیف وسیعی از خاک‌هاست اما برای داشتن بهترین راندمان و برداشت بهترین چوب از آن بایستی در خاک ‌هایی مناسب کاشته شود و از نظر کارشناسان کشاورزی بهترین بافت خاکی برای آن به شرح زیر است.

• خاکی که دارای بافت لومی- شنی، با زهکش مناسب است که ساختار آن از کمتر 25 درصد رس و بیش از 50 درصد تخلخل (هوا) تشکیل شده باشد.
• عناصر غذایی بر رشد طولی و قطری و کیفیت چوب درخت پالونیا موثر هستند بنابراین بهتر است در خاک‌های حاصلخیز کاشت شود و یا در طی رشد آن را با کودهای مناسب تقویت کرد.
• همان طور که در بالا بیان شد اسیدیته خاک بر جذب عناصر غذایی توسط گیاه تاثیر می‌گذارد پس بهتر است این درخت را در خاک‌هایی با اسیدیته خنثی یا اسیدی کاشت کرد که بهترین PH برای آن در حدود 8.9-5 است.
• طبق نظر کارشناسان اگرچه برخی از گونه‌های درخت پالونیا قادر به تحمل شوری خاک حتی تا EC=8000 هستند اما کاشت آن در خاک‌های شور برای داشتن بالاترین بازدهی پیشنهاد نمی‌شود.بنابراین توصیه می‌شود از کاشت این درخت در خاک‌های شور اجتناب کرد و یا میزان شوری خاک بیشتر از 4 هزار میلی موس نباشد.
• همچنین با این که قادر به رشد در خاک‌های گچی و آهکی است اما برای داشتن بالاترین راندمان کاشت آن در چنین خاک‌هایی توصیه نمی‌شود.

انتخاب خاک مناسب برای کاشت بذر

پالونیا از طریق کاشت بذر می‌توان تکثیر پیدا کند که برای جوانه زنی بذرها علاوه بر قوه‌ی نامیه و سرمادهی (استریفیکاسیون) نوع خاک نیز بسیار مهم است و بایستی در خاک غنی با زهکش مناسب کاشته شود و کارشناسان کشاورزی معتقدند که ترکیب خاک کوکوپیت ریز 20%، پرلیت دانه ریز20%، پیت ماس 30% و ماسه و کمپوست استریل 30% برای کاشت بذر بسیار مناسب است.

بیشتر بخوانید : آبیاری درخت پالونیا

نتیجه گیری

اخیرا کاشت درخت پالونیا برای بهره بری از چوب آن در بین کشاورزان رواج زیادی پیدا کرده است از همین رو شناخت خاک مناسب برای کاشت آن بسیار مهم و الزامی است تا در آینده از بروز مشکلاتی ناشی از خاک نامناسب جلوگیری شود بنابراین در زمان خرید نهال پالونیا بایستی از کارشناسان فروش نهال آن سوالاتی همچون خاک مناسب و یا میزان سازگاری یا عدم تحمل آن به خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک را جویا شد.

توصیه می‌شود برای خرید بهترین نهال پالونیا و کسب اطلاعات لازم در مورد پرورش آن به نهالستان‌های رسمی و معتبر در سرتاسر کشور مراجعه کرد زیرا اولا دارای کارشناسان خبره کشاورزی هستند و دوما تولید کننده مستقیم نهال پالونیا هستند و سوما زیر نظر سازمان جهاد کشاورزی فعالیت می‌کنند بنابراین قیمت نهال‌های آن طبق تعرفه‌های سازمان جهاد کشاورزی است و در مجموع می‌توان گفت بهترین نهال پالونیا با نازل‌ترین قیمت را می‌توان خریدداری کرد.