اثرات آفات بر رشد و عملکرد نهال آلبالو

یکی از میوه های پر طرفدار تابستان آلبالو است که هیچ کس نمی تواند از خوردن آن بگذرد این میوه دارای طعمی ترش، شیرین و یا ترش و شیرین و به اصطلاح ملس است و رنگی دلفریب قرمز دارد که بافت گوشتی و نرم و لذیذ دارد و در مرکز این بافت نرم و گوشتی مانند هسته گرد، سخت و چوب مانند غیر خوراکی قرار دارد این میوه پر طرفدار دارای کاربردهای فراوان است و مصارف گوناگونی دارد شامل مصرف تازه خوری، تهیه انواع مربا، تهیه ترشی، تهیه شربت، تهیه انواع شیرینی، تهیه ژله و انواع دسر و غیره است.

درخت آلبالو یکی از درختان پر بار و پر ثمر است و در زمره درختان خزان پذیر طبقه بندی می شود و از لحاظ ظاهری بسیار شبیه درخت گیلاس است اما کوچکتر از آن است به طوری که ارتفاع آن ممکن است تا چهار متر برسد که در اوایل بهار به گل می رود و میوه های خوش رنگ و خوش مزه آن تقریبا اوایل تابستان روانه بازار می شود این درخت یکی از درختان پر بار به شمار می رود و در ایران طرفداران بسیار زیادی دارد و باغ های گسترده ی آلبالو در مناطق مختلف کشور پراکنده شده است

اما فراموش نکنید که میزان باردهی این درخت پر ثمر مانند سایر درختان میوه ممکن است تحت تاثیر برخی از عوامل دچار نقصان شود و از این حیث باغدار متضرر گردد و یکی از فاکتورهایی که ممکن است میزان عملکرد درختان آلبالو را به شدت کاهش دهد آفات مختلف هستند که به این درختان حمله می کنند که در این مقاله آفات مهم درختان آلبالو و تاثیر آنها بر میزان عملکرد این درختان را بررسی خواهیم نمود

آفات مهم درختان آلبالو

درختان آلبالو یکی از درختان پر ثمر و ارزشمند در میان درختان میوه هستند و طرفداران بسیار زیادی دارد اما این درختان ارزشمند و پر بار آفات مختلف و گوناگونی دارند که بایستی این آفات به درستی شناخته شوند و نیز تاثیرات آنها بر میزان باردهی و عملکرد درخت مشخص شود تا باغداران بتوانند با روشی صحیح و به موقع آنها را کنترل نمایند و مانع از کاهش میزان عملکرد و باردهی درخت در اثر فعالیت این آفات شوند از این رو مهم ترین آفات درختان آلبالو و تاثیر آنها بر میزان عملکرد درختان آلبالو را بر خواهیم شمرد

مگس گیلاس

می توان گفت که مگس گیلاس مخرب ترین و خسارت زا ترین آفت درختان آلبالو و گیلاس به شمار می رود این آفت با نام علمی Rhagoletis cerasi خسارات بسیار زیاد و شدیدی به باغات آلبالو و گیلاس وارد می کند و میزان کمیت و کفیت محصول درختان آلبالو و گیلاس را به شدت بسیار زیادی کاهش خواهد داد و یکی از گسترده ترین آفات باغات آلبالو و گیلاس به شمار می رود.

خسارت و تاثیر مگس گیلاس بر میزان باردهی درخت آلبالو

عمده ترین خسارت این آفت مربوط به تغذیه لاروها است بدین صورت که حشرات بالغ ماده در روی میوه ها تخم ریزی می کنند و لاروها پس از خروج از تخم میوه را مورد تغذیه قرار می دهند و آن را سوراخ نموده و بافت گوشتی میوه را به طور کامل مورد تغذیه قرار می دهند و ضمن تغذیه از بافت میوه فضولات خود را نیز در داخل میوه تخلیه می کنند و همین امر سبب لهدیگی و گندیدگی بیشتر میوه می شود و میوه های آلوده عملا غیر قابل استفاده هستند و از آنجا که هر میوه تنها توسط یک حشره ماده آلوده می شود میزان پراکنش و گستردگی آن در باغ و میزان خسارت آن بسیار زیاد است به طوری که این آفت قادر است تا 80 درصد محصول را نابود سازد و خسارت غیر قابل جبرانی به باغدار وارد نماید

کنترل مگس گیلاس

• با توجه به اینکه این آفت به صورت شفیره در داخل خاک زمستان گذرانی می کند برای از بین بردن فرم زمستان گذران و کاهش جمعیت آن در فصل رشد می توان از روش های زیر بهره برد

یخ آب زمستانه برای نابودی فرم زمستان گذران

خاک ورزی پای درختان و جمع آوری شفیره هایی که به سطح خاک می افتند

• استفاده از ارقام مقاوم
• استفاده از ارقام زود رس
• کنترل بیولوژیک و استفاده از دشمنان طبیعی
• استفاده از تله های فرمونی برای به دام انداختن حشرات ماده و ممانعت از تخم ریزی آنها در روی میوه ها در باغ
• استفاده از کارت زرد برای جلب حشرات بالغ پیش از تخم گذاری
• کنترل شیمیایی با استفاده سموم مناسب و توصیه شده توسط کارشناسان گیاهپزشکی

سرخرطومی گیلاس

یکی از آفات خطرناک و مهم درختان گیلاس و آلبالو سر خزطومی گیلاس است که جز آفات درجه یک این درختان به شمار می رود که حتی قادر است به سایر هسته داران مانند زردآلو، هلو و شلیل نیز حمله کند اما میزبان اولیه و اصلی آن درختان گیلاس و آلبالو است و بیشترین خسارت را به این درختان وارد می کند.

خسارت سر خرطومی و تاثیر آن بر باردهی درختان آلبالو

خسارت سرخرطومی گیلاس مربوط به تغذیه حشرات کامل و لاروها است یعنی در دو مرحله از رشد قادر است به میزبان خود خسارت وارد کند و از این رو میزان خسارت وارد شده به درختان میزبان که شامل آلبالو و گیلاس است بسیار زیاد است، بدین صورت که حشرات کامل برگ ها، جوانه ها و میوه های درختان آلبالو و گیلاس را مورد تغذیه قرار می دهند و آثار تغذیه آنها نمود ظاهری دارد مانند بریده شدن حاشیه برگ ها، سوراخ شدن جوانه ها و سوراخ شدن محل تغذیه سرخرطومی روی میوه از علایم بارز خسارت حشره کامل است.

حشرات کامل در روی میوه ها تخم گذاری می کنند بدین صورت که سوراخ هایی در میوه ایجاد نموده و تخم های خود را داخل سوراخ های ایجاد شده قرار می دهد و محل تخم ریزی در روی میوه به صورت برآمدگی هایی مخروطی شکل دیده می شود لارو پس از تفریخ از تخم گوشت میوه را مورد تغذیه قرار می دهند و در نهایت به نزدیکی هسته می روند و هسته را سوراخ می کنند.و موجب میوه ریزی می شود

بایستی گفت که سر خزطومی یکی از خطرناک ترین و مخرب ترین آفات درختان گیلاس و آلبالو است و از آنجا که آلبالو زودتر از درختان گیلاس به گل می رود و میوه تولید می کند میزان خسارت آن روی آلبالو در شرایط یکسان بیشتر از گیلاس است و در صورتی که این آفت کنترل نگردد قادر است میزان باردهی کمی و کیفی درختان آلبالو را به شدت کاهش دهد به طوری که میزان خسارت سر خرطومی را در صورت عدم مدیریت صحیح تا 100 درصد نیز بر آورد نموده اند که خسارتی هنگفت به باغدار وارد خواهد شد.

کنترل سرخرطومی گیلاس

• با توجه به اینکه این آفت به صورت لارو در داخل خاک و یا داخل میوه های ریخته شده پای درختان زمستان گذرانی می کند، می توان به منظور کاهش فرم زمستان گذران و کاهش جمعیت آن در بهار از یخ آب زمستانه، و شخم پای درختان به منظور جمع آوری لارو ها و نیز جمع آوری میوه های ریخته شده پای درخت و خارج نمودن آنها از باغ استفاده نمود که تاثیر بسیار زیادی در کاهش فرم زمستان گذران و در نتیجه کاهش جمعیت آفت در فصل رشد خواهد داشت.
• کنترل شیمیایی با سموم مناسبی مانند کلرپیریفوس، فن والریت و زولون بلافاصله پس از ریزش گلبرگ ها و نیز در صورت نیاز تکرار به فاصله دو هفته بعد از اولین سم پاشی

کرم سفید ریشه

کرم سفید ریشه که سوسک های بزرگی به طول 3 تا 4 سانتی متر است و دارای دامنه میزبانی بسیار گسترده ای است یکی از آفات خسارت رسان باغات میوه است و در برخی منابع به عنوان اژدهای زیر خاک معروف است چرا که خسارت این سوسک مر بوط به لاروهای آن در زیر خاک است

خسارت کرم سفید ریشه و تاثیر آن بر باردهی درخت آلبالو

لاروهای کرم سفید ریشه کرم های بزرگ سفید رنگی به طول 80 تا 90 میلی متر هستند که در داخل خاک ریشه های درختان مختلف از جمله آلبالو را مورد تغذیه قرار می دهند و موجب قطع شدن ریشه های مویی و نیز ریشه های خشبی درختان آلبالو می شود و این امر موجب کاهش قدرت جذب آب و مواد غذایی توسط درختان آلبالو می شود و این درختان به دلیل کاهش آب و مواد غذایی و به هم خوردن توازن غذایی بین اندام های هوایی و ریشه دچار ضعف می شوند

علایم آلودگی در ابتدا به صورت پژمردگی برگ ها، بی حالی و ضعف درخت و میوه ریزی مشاهده می شود که این علایم در صورت استمرار تغذیه آفت و عدم مدیریت شدیدتر شده و موجب زوال درخت می گردد از سوی دیگر چون این آفت ریشه ها را زخمی می نماید راه ورود عوامل بیمارگر خاکزی مانند قارچ ها و باکتری ها به درخت را فراهم می کند و از این طریق نیز باعث خسارت بیشتر به درختان می شود.

در اثر حمله کرم سفید ریشه به درختان آلبالو میزان باردهی به شدت کاهش می یابد چرا که توان جذب مواد غذایی مختلف توسط درخت به دلیل آسیب به ریشه ها کاهش یافته و درخت آلبالو نمی تواند عناصر مورد نیاز خود را برای گل دهی و به ثمر رساندن میوه ها را جذب نموده از این رو میزان باردهی به شدت کاهش خواهد یافت.

کنترل

با توجه به این که مرحله خسارت رسان کرم سفید ریشه به صورت لارو در درون خاک است از بین بردن این لاروها در کنترل این آفت بسیار مهم است برای منظور می توان از شخم و خاک ورزی پای درختان و جمع آوری لاروهایی که به بیرون خاک می افتند و نیز یخ آب زمستانه برای کنترل این آفت که بسیار موثر است.بهره برد.

کنترل شیمیایی به وسیله سمومی مانند دیازینون، ایندوکساکارب و سایپرمترین برای کنترل این آفت موثر است و از میزان خسارت آن خواهد کاست.

کنه قرمز اروپایی

کنه ها یکی دیگر از آفات مهم درختان آلبالو هستند که قادرند میزان باردهی و عملکرد درختان آلبالو را به شدت کاهش دهند همچنین چون کنه ها جز آفات مکنده هستند کیفیت میوه را نیز به شدت تحت تاثیر قرار می دهند و در اثر تغذیه از میوه ها میزان بازارپسندی میوه های آلبالو را به شدت کاهش می یابد.

کنه قرمز اروپایی و تاثیر آن بر باردهی درختان آلبالو

با توجه به اینکه کنه ها جزو آفات مکنده هستند و باتوجه به نحوه تغذیه کنه ها که شیره گیاهی را مورد تغذیه قرار می دهند موجب کاهش شیره گیاهی شده و درخت دچار ضعف می شود همچنین به دلیل تغذیه از برگ ها و نیز سر شاخه ها برگ زرد و سر شاخه ها ممکن است دچار خشکیدگی شوند و تمام این عوامل موجب کاهش بسیار زیاد میزان باردهی درختان آلبالو خواهد شد.

در تراکم های بالا این کنه قرمز اروپایی و در اثر کاهش میزان شیره گیاهی ممکن است درخت زودتر از موعد مقرر و قبل از آنکه زمان مناسب برسد به دلیل ضعف خزان کند و این امر موجب کاهش مواد غذایی درخت در فصل آینده و کاهش قدرت میوه دهی در فصل زراعی آتی خواهد شد و میزان عملکرد در سال آینده نیز به شدت کاهش خواهد یافت

از سوی دیگر این حشرات ممکن است که میوه ها را مود تغذیه قرار دهند و باعث ایجاد لکه های رنگ پریده در روی میوه گردند این امر موجب کاهش کیفیت میوه شده و میزان بازار پسندی میوه را به شدت کاهش می دهد.

کنترل

• رعایت بهداشت زراعی باغ
• تقویت درختان و جلوگیری از ضعیف شدن درختان
• جلوگیری از تنش آبی به درختان
• استفاده از دشمنان طبیعی برای کنترل این آفت
• استفاده از گوگرد پاشی در باغ در کنترل این آفت نیز موثر است
• کنترل شیمیایی: بهتر است از سموم مختلف و با روشی اصولی برای کنترل شیمیایی این آفت اقدام کنید چرا که استفاده از یک سم و نیز روش غلط و زمان نامناسب موجب ایجاد مقاومت در کنه ها شده و سموم بی اثر خواهند شد و از سمومی که برای کنترل این آفت استفاده می شود می توان به آبامکتین، پروپارژیت و ایمیداکلوپراید و سموم مناسب دیگر اشاره نمود

کرم خراط یا پروانه فری

یکی دیگر از آفاتی که موجب ایجاد خسارت در باغات مختلف از جمله آلبالو می شود پروانه فری یا همان کرم خراط است این پروانه با نام علمی Zeuzera pyrina یکی از آفات خطرناک باغات میوه با دامنه میزبانی وسیع است که درختان آلبالو یکی از میزبان های مهم آن به شمار می رود.

خسارت پروانه فری و تاثیر آن بر باردهی درختان آلبالو

لاروهای این آفت پس از خارج شدن از تخم و به اصطلاح تفریخ تخم ساقه های جوان را مورد تغذیه قرار می دهند و بدین صورت با حفر دالان هایی در ساقه ها و شاخه های جوان موجب اختلال در سیستم آوندی و حمل و نقل آب و مواد غذایی می شوند و از این طریق موجب کاهش ترانسفر مواد غذایی و آب می شوند و درخت دچار ضعف و کاهش شدید میزان باردهی خواهد شد

از سوی دیگر تغذیه لاروها از ساقه ها و سوراخ نمودن آنها موجب پوک شدن ساقه ها شده که با وزش باد و یا عبور مرور افراد و ماشین آلات این ساقه ها شکسته و درخت دچار کاهش ساقه های بارده خواهد شد و در موارد حاد ساقه های قطورتر نیز مورد حمله قرار خواهند گرفت و درخت به کلی نابود خواهد شد از این کنترل این آفت بسیار حائز اهمیت است.

کنترل

• تغذیه مناسب درخت و ممانعت از ایجاد ضعف در درخت چرا که این آفات بیشتر به درختان ضعیف حمله می کنند
• کنترل شیمیایی: برای این منظور می توان سموم مناسبی مانند فن والریت را به داخل دالان های آفت تزریق نمود و آنها را با استفاده از خمیر تارلو مسدود نمود
• استفاده از سمومی مانند دیازینون بر علیه حشرات بالغ
• استفاده از تله های فرمونی برای کنترل حشرات بالغ ماده و ممانعت از تخم ریزی توسط آنها

شته ها و شپشک ها

شته ها و شپشک ها گروهی از آفات مکنده و پلی فاژ هستند که دارای دامنه میزبانی وسیع و پراکندگی زیاد هستند که بسیاری از درختان میوه را مورد تغذیه قرار می دهند و موجب ایجاد خسارت و کاهش شدید میزان باردهی در میزبان ها می شوند و یکی از درختان حساس در برابر شته ها و شپشک ها درختان آلبالو هستند

خسارت شته ها و شپشک ها و تاثیر آنها بر باردهی درختان آلبالو

شته ها و شپشک ها برگ ها، سر شاخه های جوان، جوانه ها و سایر نسوج نرم و سبز درختان آلبالو را مورد تغذیه قرار می دهند و ضمن تغذیه از شیره گیاهی موجب پیچیدگی برگ و سر شاخه ها می شوند و موجب زرد و خشک شدن برگ ها و نیز ریزش برگ ها شده و از این طریق سطح فتوستنز کاهش می باید

از سوی دیگر این آفات با ترشح ماده ای چسبناک به نام عسلک موجب جذب گردو خاک و نیز قارچ فوماژین شده و از این طریق نیز موجب کاهش فتوسنتز شده و در نتیجه علاوه بر تغذیه از شیره گیاهی موجب کاهش عمل فتوستنز شده در نتیجه درخت دچار کاهش مواد غذایی و ضعف شده و میزان باردهی و عملکرد درخت به شدت کاهش خواهد یافت

کنترل

• تقویت درختان و جلوگیری از ضعیف شدن آنها با تغذیه اصولی
• آبیاری به موقع درختان و ممانعت از ایجاد تنش آبی به درختان
• از بین بردن میزبان های واسط
• استفاده از دشمنان طبیعی مانند کفشدوزک ها
• سم پاشی زمستانه با سموم مناسب در ترکیب با روغن ولک
• کنترل شیمیایی با سموم مناسبی مانند آبامکتین، کنفیدور، استامی پراید، پریمیکارب و اتیون

کرم های ساقه خوار آلبالو

یکی دیگر از آفات مهم درختان آلبالو که موجب کاهش میزان باردهی این درختان می شوند کرم های ساقه خوار هستند که این آفات شامل سوسک های شاخک بلند هستند و می توانند خسارات سنگینی به درختان مختلف هسته دار از جمله درختان آلبالو وارد نمایند

خسارت کرم ساقه خوار و تاثیر آن بر باردهی درختان آلبالو

عمده خسارت این آفات مربوط به تغذیه لاروها بوده بدین صورت که لاروهای سنین مختلف برای تغذیه ساقه های جوان و جوانه های تازه تشکیل شده را انتخاب می کنند و باعث نابودی جوانه ها شده و ساقه های جوان تو خالی و پوک می شوند و رشد طولی آنها متوقف می گردد و موجب تضعیف درخت و کاهش باردهی می گردند و همچنین با تغذیه از ساقه ها و جوانه های راسی ممکن است که چیرگی راسی درخت تحت تاثیر قرار بگیرد و شاخه های جانبی به جای شاخه های راسی رشد می کنند و کانوپی درخت بهم ریخته و رشد درخت دچار اختلال خواهد شد و تمام این عوامل منجر به کاهش رشد و سلامت درخت در نتیجه کاهش عملکرد و باردهی درخت خواهد شد

همچنین در اثر تغذیه این آفت و زخمی شدن ساقه راه نفوذ عوامل بیمارگر مختلف به داخل درخت باز شده و از آنجا که درخت دچار ضعف شده توان مقابله با این عوامل را نخواهد داشت و از این طریق نیز باعث خسارت بیشتر شده و میزان باردهی بیشتر کاهش خواهد یافت

کنترل

• هرس شاخه های آلوده در فصل زمستان به منظور کاهش جمعیت زمستان گذران آفت و کاهش جمعیت آن در فصل رشد
• سم پاشی با سموم مناسب توصیه شده توسط کارشناسان مانند فوزالن، کلرپیریفوس، ایندوکساکارب و دیازینون

کرم های برگ خوار

یکی دیگر از آفاتی که موجب کاهش میزان باردهی درختان آلبالو می شود کرم های برگ خوار هستند که این آفات شامل لارو انواع مختلفی از سوسک ها و پروانه های شب پره هستند که برگ های درختان آلبالو را مورد تغذیه قرار می دهند.

خسارت کرم برگ خوار و تاثیر آن بر باردهی درختان آلبالو

لاروهای برگ خوار مختلفی برگ های درختان آلبالو را مورد تغذیه قرار می دهند و بیشتر برگ ها را از نواحی مابین رگبرگ ها مورد تغذیه قرار می دهند و حالت توری مانند به برگ ها می دهند و با از بین رفتن برگ ها سطح فتوستنز کننده درخت به شدت کاهش می یابد و همین امر موجب ضعف و کاهش باردهی درخت خواهد شد

کنترل

• از بین بردن فرم زمستان گذران این آفات برای کاهش جمعیت آنها در فصل رشد
• تغذیه مناسب درخت
• استفاده از تله های مختلف نوری و فرمونی برای جلب حشرات بالغ و ممانعت از تخم ریزی آنها
• ایجاد اختلال در سیکل زندگی حشرات بالغ با استفاده از تله فرمونی و ممانعت از جفت گیری حشرات بالغ
• استفاده از ارقام مقاوم
• استفاده کنترل شیمیایی و سم پاشی با سمومی مانند فن والریت، دیازینون و کلرپیریفوس با نسبت های مناسی و توصیه شده توسط کارشناسان کشاورزی

نتیجه گیری

درختان آلبالو یکی از درختان بسیار پر بار هستند که توجه بسیاری از سرمایه گذران را به خود جلب نموده اند و افراد بسیار زیادی راغب به احداث باغ آلبالو هستند و اما بایستی توجه کنید که درختان آلبالو در کنار پر باری در برابر آفات مختلف بسیار حساس هستند و میزان باردهی آنها ممکن است تحت تاثیر آفات مختلف به شدت کاهش یابد و آفات مختلف درختان آلبالو یکی از مهم ترین فاکتورهای کاهنده میزان باردهی درختان آلبالو هستند و از جمله عوامل محدود کننده میزان سوددهی و عملکرد باغ های آلبالو به شمار می روند

از این رو برای دستیابی به درختانی سالم که دارای باردهی قابل توجهی هستند بایستی آفات مختلف این درختان را بشناسید و برای مقابله با آنها آماده باشید و از پیش برای کنترل آنها برنامه ریزی درست و اصولی داشته باشید و یکی از اولین و مهم ترین اقدامات برای کنترل این عوامل خسارت زا و کاهنده میزان باردهی خرید نهال سالم و با کیفیت از مراکز فروش نهال معتبر است، بنابراین برای این امر بهتر آن است که نهالستان های معتبر و مجوز دار را برای خرید نهال آلبالو انتخاب نمایید و مطمئن باشید که قیمت نهال آلبالو در این نهالستان ها بسیار مقرون به صرفه و منصفانه خواهد بود.